Wykonawcy:

Koncert pod patronatem honorowym Ambasady Hiszpanii w Polsce
oraz Instytutu Cervantesa w Krakowie

Orkiestra i Chór Filharmonii Krakowskiej

José Miguel Pérez-Sierra – dyrygent

Carmen Romeu – sopran (Luisa)

Emmanuel Franco – baryton (Vidal)  

Katarzyna Guran – sopran (Carolina)

Pancho Corujo – tenor (Javier)

Klaudia Czyszczoń - sopran (Rosita)

Dobromiła Lebiecka - alt (Mariana)

Tomasz Świerczek - tenor (Saboyano)

Patryk Wyborski - baryton (Anibal)

Ihor Tykhonov - bas (Nogales)

Noah Vannei – narrator, choreografia

Piotr Piwko - chórmistrz

Repertuar:

Federico Moreno Torroba - Luisa Fernanda

Koncert z przerwą, czas trwania ok. 2 godz.

Zarzuela powstała w XVII wieku, ale rozkwit tego gatunku przypada na wiek XIX. W XX stuleciu zarzuele pisał nazywany „ostatnim hiszpańskim romantykiem” F.M. Torroba – kompozytor, dyrygent i impresario teatralny, autor Luisy Fernandy. Liryczną komedię w trzech aktach do libretta, które napisali F. Romero i G. Fernández-Shaw, świat ujrzał w 1932 roku w Madrycie – i od razu się nią zachwycił.

Akcja utworu rozgrywa się w Hiszpanii, za panowania Izabeli II oraz po jej detronizacji w 1868 roku. W tle prostej opowieści o miłości rozgrywa się historia wielkiej rewolucji, do której wydarzeń bohaterowie zarzueli muszą dostosować swoje osobiste wybory. Idee patriotyczne znajdziemy nie tylko w warstwie tekstowej Luisy Fernandy, ale również w muzyce Torroby, zwolennika tzw. el casticismo, narodowego nurtu kulturalnego i ideologicznego. Popularny utwór z jednej strony stanowi próbę powrotu do tradycji ludowych, a z drugiej – umiejętnie łączy urok hiszpańskiego folkloru z wdziękiem wiedeńskiej komedii i powagą włoskiej opery werystycznej.

Pierwsze próby kompozytorskie Torroby pozostawały w kręgu muzyki instrumentalnej, wreszcie w latach dwudziestych z powodzeniem zwrócił się w kierunku sceny. Wkrótce związał się ze środowiskiem Teatro Calderón w Madrycie, który stał się bezpieczną przystanią dla jego zarzueli – w tym Luisy Fernandy, która od dnia swojej premiery niezmiennie cieszy się dużym zainteresowaniem publiczności na całym świecie.

Dorota Staszkiewicz

Carmen ROMEU – hiszpańska sopranistka, absolwentka Wyższego Konserwatorium Muzycznego im. Joaquína Rodrigo w Walencji. Od 2007 roku jest członkinią studia operowego przy w Accademia Santa Cecilia de Roma, gdzie studiowała pod kierunkiem Renaty Scotto. Zdobyła wiele nagród w konkursach takich jak: Beca Montserrat Caballé – Bernabé Martí, Concurso de Canto Ciudad de Logroño, Concurso Internacional de Canto Manuel Ausensi czy Concorso Internazionale Ottavio Ziino w Rzymie. W 2013 roku otrzymała nagrodę w kategorii Breakout Artist przyznawaną przez Fundación Teatro Campoamor.

Śpiewała pod batutą takich dyrygentów jak: L. Maazel, R. Chailly, K. Nagano, A. Zedda, D. Renzetti, P. Fournillier, M. Mariotti, C. Rizzi, P. Carignani, C. Rovaris, C. Soler, W. Crutchfield, E. Nielsen, C. Aragón, M. Angius, T. Battista.

Kreowała takie role operowe jak: Dydona i Eneasz H. Purcella (Dydona), Clementina L. Boccheriniego (Doña Clementina), Rinaldo G.F. Haendla, Orfeusz i Eurydyka Ch.W. Glucka (Eurydyka), Napój miłosny G. Donizettiego (Adina), Idomeneo (Elektra), Così fan tutte (Fiordiligi) i Czarodziejski flet (Pamina) W.A. Mozarta, Armida (Armida), Cyrulik sewilski (Rosina), Otello G. Rossiniego, Cyganeria G. Pucciniego (Musetta), Otello (Desdemona) i La Traviata (Violetta Valéry) G. Verdiego, Godzina hiszpańska M. Ravela (Concepcion), Le streghe di Venezia F. Glassa, L'isola disabitata M. Garcíi (Costanza), Ainadamar O. Golijov (Nuria), Trust de los Tenorios, Puñao de Rosas R. Chapíego (Rosario), La del manojo de rosas P. Sorozábala (Ascensión), La casa de Bernarda Alba F.G. Lorca (Adela), La Corte de Faraón Vicente Lleó (Lota), Don Checco N. De Giosy (Fiorina).

Występowała w teatrach operowych Palau de Les Arts Reina Sofía w Hiszpanii, w Rzymie, Rawennie, w Teatro Arriaga w Bilbao i Teatro de la Maestranza w Sewilli, w Teatro de la Zarzuela w Madrycie, Teatro São Carlos w Lizbonie, Ópera de Oviedo, Teatro Real i Teatro San Carlo w Neapolu, w Opera Vlaanderen, Teatro Arriaga, Teatro San Carlo w Neapolu, Theater an der Wien, Palau de la Música de Valencia.

Śpiewała podczas jubileuszu Alberto Zeddy w Coruña, podczas gali bożonarodzeniowej z Lawrencem Brownlee w Teatro Real w Madrycie, uczestniczyła w koncercie charytatywnym w Musikverein z Juanem Diego Flórezem, wystąpiła w ramach Festival de Teatro Lírico Español de Oviedo, podczas kilku koncertów z towarzyszeniem Harmonía del Parná i w ramach Festiwalu Operowego im. Rossiniego w Pesaro. Jako solistka występuje z recitalami w Walencji, a także we współpracy z Asociación Amigos de la Ópera de Madrid, Sociedad Filarmónica de Valencia (Palau de la Música), Festival Terras sem Sombras, Festival Enclave de Cartagena, Sagunt in excelsis, Los Cuartitos del Arriaga (Teatro Arriaga, Bilbao), Festival de Rieti, Festival de Belcanto de Roma, z Carlosem Álvarezem w Teatro Circo de Albacete, w ramach Festival Isaac Albéniz oraz na zaproszenie Fundación Juan March.

Artystka ma także w repertuarze wiele dzieł oratoryjnych, m.in. Requiem i Mszę Koronacyjną W.A. Mozarta, Siedem ostatnich słów Chrystusa na krzyżu J. Haydna, Oratorium Mesjasz G.F. Haendla, Fantazję chóralną L. van Beethovena, Soirées Musicales G. Rossiniego czy Betulia liberata G. Pugnaniego. Wykonywała również Stabat mater G. Rossiniego, a także Pory roku J. Haydna w Teatro Nacional São Carlos w Lizbonie i w ramach festiwalu Terras sem Sombras.

Wśród ostatnich występów artystki znalazły się: El Sombrero de Tres Picos Manuela de Falli w Palau de la Música w Walencji oraz zarzuele La Rosa del Azafrán i La Verbena de la Paloma w Teatro de la Zarzuela.

fot. Gemma Escribano 

Emmanuel FRANCO – meksykański baryton, uznany młody i wszechstronny artysta o wybitnych umiejętnościach aktorskich i wspaniałym jasnym głosie.

Niedawno zadebiutował podczas 68-mej edycji festiwalu Wexford Festival Opera w Irlandii, gdzie zaśpiewał partię Mustafy w operze Adina G. Rossiniego, a także wystąpił w roli Camilla w światowej premierze La Cucina Andrew Synnotta.

W minionym sezonie po raz drugi wystąpił gościnnie w ramach festiwalu Wildbad Belcanto Opera Festival, wykonując z tej okazji partie w trzech różnych produkcjach: Aliprando w Matilde di Shabran, Barona Macacco w I Tre Gobbi oraz Albertone w Romilda e Costanza.

W Pampelunie, w Hiszpanii, wyśpiewał partię Belcore w L’Elisir d’Amore wraz z Fundación Baluarte i AGAO, z towarzyszeniem Orquesta Sinfónica de Navarra pod batutą Matteo Beltramiego. Zadebiutował również w Niemczech w Badisches Staatstheater Karlsruhe, gdzie wystąpił w roli Il Conte w Le Nozze di Figaro wraz z orkiestrą Badische Staatskapelle pod dyrekcją Joany Mallwitz.

W roku 2018 zadebiutował na festiwalu operowym bel canto Rossini in Wildbad, wykonując partie Buralicchio w L’Equivoco Stravagante z udziałem José Miguela Péreza-Sierry oraz Gran Sacerdote w operze Zelmira pod batutą Maestro Gianluigiego Gelmettiego.

W latach 2015-2017 był artystą rezydentem w studio operowym Opéra National du Rhin w Strasbourgu, gdzie występował w takich partiach jak Le Marchand Ambulant/Nain Pic w Blanche-Neige, Der Zweiter Nazarener w Salome, pod dyrekcją Maestro Constantina Trinksa, a także Bruschino Padre w Il Signor Bruschino, z udziałem Orchestre Symphonique de Mulhouse. Ponadto wystąpił w roli Figara w Il Barbiere di Siviglia (Paisiello), Le Fou w nowej produkcji opery Cendrillon pod dyrekcją Marie-Eve Signeyrole, Il Gran Sacerdote w Idomeneo, pod batutą Sergio Alaponta, jako Slook w La Cambiale di Matrimonio, pod dyrekcją Antonino Foglianiego, a także jako jeden z posłów flandryjskich (Deputati Fiamminghi) w nowej produkcji Don Carlo Roberta Carsena, z udziałem Orchestre Philharmonique de Strasbourg pod batutą Daniele Callegari.

W Meksyku Emmanuel wystąpił w roli Belcore’a w L’Elisir d’Amore, Figara w Il Barbiere di Siviglia (Rossini), Sharpless w Madama Butterfly, wraz z Tijuana Opera Company, a także Don Parmenione w L’Ocassione fa il ladro oraz Germano w La Scala di Seta z towarzyszeniem ProOpera.

Wśród najważniejszych występów amerykańskich znalazły się partie takie jak Ping w Turandot i Manuel w La Vida Breve z towarzyszeniem West Bay Opera, Książę Yamadori w Madama Butterfly wraz z Livermore Valley Opera, Jowisz w Orphée aux enfers, a także tytułowy Schicchi w Gianni Schicchi u boku San Francisco Conservatory of Music Orchestra.

Najważniejsze występy koncertowe Emmanuela Franco obejmują utwory takie jak Lieder eines fahrenden Gesellen, wraz z OFECH Philarmonic Orchestra, Carmina Burana z udziałem San Francisco Conservatory Orchestra pod dyrekcją Vance’a George’a, Misa Tango Luisa Bakalova, a także Requiem i Msza koronacyjna W. A. Mozarta, z udziałem Orquesta de Baja California.

Emmanuel Franco urodził się w Tijuanie w Meksyku. Stopień licencjata w muzyce wokalnej uzyskał w Konserwatorium Muzycznym w San Francisco, a tytuł magistra sztuki operowej otrzymał w Niderlandzkiej Narodowej Akademii Operowej.

Był uczestnikiem programu na rzecz młodych artystów Domingo-Embil SIVAM (Sociedad Internacional de Valores de Arte mexicano) w mieście Meksyk, a także jednym z finalistów światowego ćwierćfinału konkursu OPERALIA im. Placido Domingo w 2016 roku w Guadalajara, w Meksyku.
fot. Hans Schellevis

Katarzyna GURAN - w 2013 roku ukończyła z wyróżnieniem studia na Wydziale Wokalno-Aktorskim Akademii Muzycznej w Krakowie (obecnie im. Krzysztofa Pendereckiego) w klasie śpiewu Ewy Wolak. Swój warsztat wokalny doskonaliła na licznych kursach mistrzowskich pod kierunkiem Jerzego Artysza, Igora Kuszplera, Christiana Elssnera, Ingrid Kremling, Ryszarda Karczykowskiego, Paula Esswooda, Nila Semera, Dariusza Grabowskiego.

Kameralistka i solistka Filharmonii Krakowskiej. Koncertowała z wieloma polskimi orkiestrami, brała też udział w festiwalach muzycznych w kraju i za granicą.

W 2010 roku zadebiutowała w koncertowym wykonaniu Parsifala R. Wagnera pod batutą Gabriela Chmury jako jedna z Kobiet Kwiatów. W 2012 roku wystąpiła w roli Papageny w Czarodziejskim flecie W.A. Mozarta w Operze Krakowskiej.

Od 2014 roku współpracuje z Teatrem Muzycznym IWIA, gdzie występuje w spektaklach i rewiach operetkowych, natomiast od 2015 roku z Męskim Oktetem Wokalnym Filharmoników Krakowskich, z którym wykonuje przeboje z repertuaru Kabaretu Starszych Panów, Kaliny Jędrusik i Hanki Ordonówny. W 2019 roku oraz 2021 roku wystąpiła w spektaklu operowym Cassandra & Just w reżyserii Tomasza Cyza, realizowanym w ramach festiwalu Opera Rara.

Artystka z powodzeniem wykonuje muzykę Stanisława Moniuszki. Na swoim koncie ma liczne recitale pieśni, m.in. na inauguracji Roku Moniuszkowskiego w Ciechanowie, realizowała też partię Zofii w operze Halka. W 2022 roku podczas Royal Opera Festival wykonała tytułową rolę w operze Adina G. Rossiniego w reżyserii Joechena Schönlebera (dyrygent Luciano Acocella), a w 2023 roku realizowała partię Sofii w operze Il Signor Bruschino. Wzięła udział w Festiwalu Rossini in Wildbad, gdzie otrzymała dwa stypendia oraz wykonała partię Cefisy w Hermionie G. Rossiniego (dyrygent Antonio Fogliani) oraz partię Bèbè w operetce Offenbach chez Rossini.

Wokalistka zespołu Nocą Umówieni, członkini kobiecego sekstetu wokalnego Sei Terre. Jako solistka i kameralistka dokonała licznych nagrań z muzyką dawną oraz współczesną.

fot. Sylwia Sygnator

Pancho CORUJO – jeden z najbardziej obiecujących hiszpańskich tenorów, urodzony na Lanzarote (Wyspy Kanaryjskie). Laureat takich konkursów jak: Międzynarodowy Konkurs Wokalny im. Francisco Viñas i Międzynarodowy Konkurs Wokalny im. Iris Adami Corradetti w Padwie. Studiował śpiew w Hiszpanii i we Włoszech, jak również na Wyspach Kanaryjskich pod kierunkiem Maríi Orán, w Escuela Superior de Música Reina Sofía w Madrycie u Manuela Cida i Toma Krause oraz u Carla Bergonziego w Academia Verdiana de Busseto.

Jego repertuar obejmuje opery m.in. G.Verdiego Traviata, Rigoletto, Makbet oraz Cosi fan tutte W.A. Mozarta, Romeo i Julia Ch. Gounoda. Wykonuje również dzieła oratoryjno-symfoniczne, m.in.: Requiem W.A. Mozarta, Messa di Gloria G. Pucciniego, IX Symfonia L.van Beethovena. Występował pod batutą takich dyrygentów, jak: Plácido Domingo, Jesús López Cobos, Alberto Zedda, Phillipe Entremont, Joseph Pons, Giancarlo Del Monaco, Emilio Sagi, Liu Jä, Nicola Luisotti, Luc Bondi, Giuliano Carella, Robert Carsen, Yshai Steckler, Andrea Battistoni i Vassily Petrenko.

W roku 2006 zadebiutował w operetce J. Straussa Zemsta nietoperza w Amigos Canarios de la Ópera w Las Palmas i od tego czasu występuje na najważniejszych deskach operowych i teatralnych w Hiszpanii i we Włoszech.

W swoim dorobku ma wiele znaczących kreacji. Wystąpił jako: Alfredo w Traviacie w Teatro La Fenice, Don Ottavio w Don Giovanni W.A. Mozarta w Teatro Verdi di Salerno, Arbace w Idomeneo W.A. Mozarta w Teatro Real de Madrid, Macduff w Makbecie, Ismaele w Nabucco G. Verdiego u boku barytona Leo Nucciego. Śpiewał w Tristanie i Izoldzie R. Wagnera pod dyrekcją Eliahu Inbal. Jako Fenton wystąpił w Falstaffie G. Verdiego z Brynem Terfelem i Albertem Zeddą w La Coruña, jako Edgardo w Łucja z Lammermooru G. Donizettiego w Opera of Tel Aviv, Cassio w Otello G. Verdiego w Teatro Petruzzelli di Bari, Teatro Pérez Galdós w Las Palmas, Teatro de la Maestranza, Auditorio Baluarte i Gran Teatro de Córdoba, Ferrando w Cosi fan tutte w Cagliari wraz z Christopherem Franklinem i Damiano Michielettem, jako Romeo w Romeo i Julii w Zagrzebiu, Tamino w Czarodziejskim flecie W.A. Mozarta w Gran Teatro Nacional w Peru, w Opera Naples na Florydzie, I due foscari G. Verdiego w Theatre Capitole de Toulouse; IX Symfonii L. van Beethovena w Coruña oraz w Santo Domingo; La Bohème G. Pucciniego w Auditorio de Tenerife i Teatro Campoamor w Oviedo. Współpracował z takimi orkiestrami jak: Real Filharmonía w Santiago de Compostela (Poławiacze pereł G.Bizeta), Orquesta de Valencia (Latający Holender R. Wagnera).

W 2013 roku wraz z pianistą Ángelem Cabrerą wydał swoją pierwszą płytę dla wytwórni Playclassics, dedykowaną neapolitańskiemu kompozytorowi Francesco Paolo Tosti.

fot. Fran Garcia

José Miguel PÉREZ-SIERRA – hiszpański dyrygent uznany za jednego z najbardziej utalentowanych dyrygentów swojego pokolenia, zyskał międzynarodową sławę, kiedy jako najmłodszy dyrygent w historii festiwalu stanął w 2006 roku na podium ROF (Festiwalu Operowego im. Rossiniego) w Pesaro, w Włoszech, gdzie poprowadził utwór Il viaggio a Reims. Był to początek zawrotnej kariery, która zaprowadziła Péreza-Sierrę na deski najbardziej prestiżowych teatrów i sal koncertowych w Hiszpanii, Francji, Niemczech, Portugalii, Gruzji, Urugwaju i Chile, gdzie dyrygował zespołami wykonującymi różnorodny repertuar operowy i symfoniczny, od dzieł barokowych po muzykę współczesną.

Przez cztery lata studiował po kierunkiem Gabriele Ferro i był jego asystentem w Teatro di San Carlo w Neapolu, Teatro Massimo w Palermo oraz Teatro Real w Madrycie. Studiował także pod kierunkiem Gianluigiego Gelmettiego (Accademia Chigiana, Siena) oraz Colina Mettersa (Royal Academy, Londyn), a następnie został asystentem Alberto Zeddy w latach 2004-2009. W latach 2009 i 2010 pracował na stanowisku dyrygenta-asystenta maestro Zeddy w ośrodku Plácido Domingo Centre de Perfeccionament w Pałacu Sztuk w Walencji. Znacznie wcześniej, jeszcze jako dziecko, rozpoczął naukę gry na pianinie pod kierunkiem José Ferrándiza, ucznia Claudio Arrau. Studiował też wirtuozerię i fenomenologię muzyczną pod kierunkiem José Cruzado. W latach 2009-2012 nawiązał bliską i owocną współpracę z Lorinem Maazelem, co miało niebagatelny wpływ na rozwój muzyczny Péreza-Sierry. Maazel uczestniczył w próbach z jego udziałem, zarówno w Walencji jak i w Monachium.

Jako dyrygent zadebiutował w 2005 roku u boku zespołu Orquesta Sinfónica de Galicia. Chwilę później nastąpił jego osławiony debiut podczas festiwalu ROF, gdzie powrócił w 2011 roku, aby poprowadzić wykonanie La scala di seta. Od tego czasu regularnie pojawia się z gościnnymi występami w Palau de les Arts w Walencji, w Gran Teatre del Liceu w Barcelonie, Teatro de La Zarzuela w Madrycie, Oviedo Opera, Asociación Gayarre de Amigos de la Ópera w Pampelunie (AGAO), Teatre Principal w Palma de Mallorca, Asociación Bilbaína de Amigos de la Ópera (ABAO-OLBE), Teatro Municipal w Santiago de Chile, na festiwalu operowym Rossini in Wildbad (Niemcy), w Städtische Theater Chemnitz (Niemcy), w Teatro di San Carlo w Neapolu, na Festiwalu Pucciniego w Torre del Lago (Włochy), w Auditorium Comunale w Sassari (Włochy), w Teatro Verdi w Trieście (Włochy), podczas Festival Musique en Côte Basque w Saint-Jean-de-Luz (Francja) oraz w Metz Opéra-Théâtre (Francja), gdzie po raz drugi otwierał sezon koncertowy.

Wśród zespołów orkiestrowych, z którymi artysta nawiązuje regularną współpracę znajdują się: Orquestra de la Comunitat Valenciana, Sinfónica de Madrid, Orquesta de Radio Televisión Española (ORTVE), Filarmónica de Gran Canaria, Oviedo Filarmonía, Orquesta de la Comunidad de Madrid, Sinfónica de Navarra Pablo Sarasate, Sinfónica de Castilla y León, Sinfónica de Tenerife, Orquesta de Córdoba, Simfònica de les Illes Balears, Orquesta Clásica de España, Orkiestra w Tbilisi (Gruzja), Filarmónica de Montevideo, Filarmónica de Santiago (Chile), Robert Schumann Philharmonie, Orchestra del San Carlo (Neapol, Włochy), Virtuosi Brunensis oraz Portuguese Orquesta do Norte. Od 2012 roku blisko związany również z zespołem Euskadiko Orkestra Sinfonikoa (Kraj Basków, Hiszpania), wykonującym repertuar symfoniczny.

W 2013 roku nagrał operę Rossiniego Ricciardo e Zoraide dla wytwórni Naxos, a wkrótce ma w planach nagranie albumu CD z utworami Mendelssohna, która ukaże się nakładem wytworni Decca.

Wśród najważniejszych wydarzeń w planach artysty znajdują się produkcje takie jak La Bohème w Opéra de Reims (Francja) czy Falstaff w Teatro Verdi w Trieście (Włochy), koncert z udziałem mezzosopranistki Marianny Pizzolato oraz wykonanie L’Italiana in Algeri podczas festiwalu operowego bel canto Rossini in Wildbad, a także udział w produkcji Il Turco in Italia, wystawianej zarówno w Teatro Municipal w Santiago de Chile, jak i w Metz Opéra Théâtre, i wreszcie La Sonnambula w Bilbao w sezonie koncertowym ABAO-OLBE.

Niedawno artysta poprowadził wykonanie Trzeciej Symfonii Brucknera z udziałem ORTVE, dyrygował galą operową w A Coruña oraz zadebiutował w Teatro Real, gdzie poprowadził koncert ku pamięci Marii de Montserrat Caballé. Odbył także tournée po Kraju Basków wraz z Euskadiko Orkestra Sinfonikoa, w trakcie którego zespół wykonywał dzieła Usandizagi, Illarramendiego i Dvořáka.

fot. Ofelia Matos