Wykonawcy:

Orkiestra Filharmonii Krakowskiej

Alexander Humala – dyrygent

Baiba Skride – skrzypce

Repertuar:

Na przestrzeni wieków doświadczenie wiary w obecność istot z innego wymiaru stało się udziałem wielu artystów. Wizja anioła zainspirowała m.in. łotewskiego kompozytora P. Vasksa do skomponowania w 1999 roku medytacji na skrzypce solo i orkiestrę smyczkową Vientuļais eņģelis (Lonely Angel). Premiera Samotnego anioła odbyła się w siedem lat później w Rydze, z udziałem G. Kremera jako solisty i dyrygenta zespołu Kremerata Baltica.

Szwajcarski teolog ewangelicki K. Barth mawiał, że stojący przed tronem Boga aniołowie grają Bacha, ale kiedy zostają sami, wtedy sięgają po partytury Mozarta. Barth był zagorzałym miłośnikiem twórczości Wolfganga, w tym jego koncertów skrzypcowych. V Koncert skrzypcowy A-dur, określany czasem przydomkiem „turecki”, powstał w 1775 roku w Salzburgu. Wysokie wymagania techniczne sprawiają, że do dziś stanowi wyzwanie dla solisty, pozostając jednocześnie jednym z najczęściej wykonywanych koncertów skrzypcowych.

Nie zawsze stopień skomplikowania utworu działa na jego korzyść, o czym boleśnie przekonał się F. Schubert – autor Wielkiej Symfonii C-dur, nad którą pracował w latach 1825-28. Kompozycja nie została przedstawiona publiczności za życia artysty, ponieważ w wiedeńskim Gesellschaft der Musikfreunde uznano ją za zbyt trudną, wręcz niewykonalną. Dziesięć lat po śmierci Schuberta R. Schumann odnalazł symfonię i namówił F. Mendelssohna do wykonania dzieła. Wielka Schuberta zabrzmiała w lipskim Gewandhaus w 1839 roku.

Dorota Staszkiewicz

Baiba SKRIDE

Baiba Skride wniosła szeroką paletę brzmieniową do swojej wnikliwej i płomiennej interpretacji, początkowo mięsistej i odważnej, a następnie słodkiej, zwiewnej i zuchwałej. Kolejne wersy liryczne wybrzmiewały z ogromną energią, a artystka pokonywała techniczne wyzwania z pewnością siebie i opanowaniem.

„The New York Times”

Baiba Skride urodziła się w łotewskiej rodzinie muzyków w Rydze gdzie rozpoczęła muzyczną edukację. Od 1995 roku kontynuowała studia pod kierunkiem Petru Munteanu na Uniwersytecie Muzyki i Teatru w Rostocku.

Z ogromną naturalnością podchodzi do wykonywania muzyki, co ujęło wielu znakomitych dyrygentów i zespoły orkiestrowe na całym świecie. Artystka regularnie występuje z towarzyszeniem zespołów, takich jak Berliner Philharmoniker, Gewandhausorchester Leipzig, Boston Symphony Orchestra, Chicago Symphony Orchestra, Concertgebouworkest, Symphonieorchester des Bayerischen Rundfunks, Orchestre de Paris, London Symphony Orchestra, Szwedzka Królewska Orkiestra Filharmoniczna, Orkiestra Filharmonii w Oslo, Sydney Symphony Orchestra czy Orkiestra Symfoniczna NHK. Blisko współpracuje z takimi dyrygentami, jak Marin Alsop, Christoph Eschenbach, Edward Gardner, Susanna Mälkki, Andris Nelsons, Yannick Nézet-Séguin, Andrés Orozco-Estrada, Santtu-Matias Rouvali, Dima Slobodeniouk, John Storgårds, Juraj Valčuha czy Kazuki Yamada.

Najważniejsze wydarzenia nadchodzących miesięcy obejmują powrót Baiby Skride do współpracy z Boston Symphony Orchestra, pod dyrekcją Andrisa Nelsonsa, w ramach koncertów, które odbędą się w Bostonie oraz podczas tournée w Wiedniu, Pradze i Rydze. Artystka wykona koncerty skrzypcowe D. Szostakowicza, jak również utwory kameralne, podczas wyjątkowego Festiwalu Szostakowicza w Lipsku, w maju 2025 roku, we współpracy z Gewandhausorchester Leipzig oraz Boston Symphony Orchestra. Ponadto, jako solistka odbędzie tournée po Hiszpanii z towarzyszeniem Orquesta Sinfónica de Euskadi pod dyrekcją Kristiiny Poski, jak również, m.in. u boku Kammerakademie Potsdam pod batutą Joshuy Weilersteina. Wśród ostatnich najważniejszych występów skrzypaczki znalazły się długo oczekiwane powroty do współpracy z zespołami, takimi jak Berliner Philharmoniker, Philharmonia Orchestra, hr-Sinfonieorchester Frankfurt, Dresdner Philharmonie i Orkiestra Filharmoniczna Radia Holenderskiego. Artystka regularnie występuje również w Ameryce Północnej, z towarzyszeniem takich zespołów orkiestrowych, jak New York Philharmonic, Pittsburgh Symphony, San Francisco Symphony, Houston Symphony, Utah Symphony oraz Baltimore Symphony.

W obecnym sezonie nakładem wytwórni Deutsche Grammophon ukaże się nagranie koncertów skrzypcowych Szostakowicza w wykonaniu Baiby Skride wraz z Boston Symphony Orchestra pod dyrekcją Andrisa Nelsonsa. Ponadto, jej nagranie Koncertu potrójnego S. Gubajduliny z towarzyszeniem hanowerskiej orkiestry NDR Radiophilharmonie, pod dyrekcją Andrew Manzego, ukaże się nakładem wytwórni Orfeo. Wiosną 2024 roku jej nagranie koncertów skrzypcowych i podwójnych B. Brittena z towarzyszeniem ORF Radio-Symphonieorchester Wien, pod dyrekcją Marin Alsop, zebrało doskonałe recenzje. Magazyn „BBC Music” chwalił Skride za jej „subtelność frazowania i zakres palety tonalnej”, podkreślając jej pozycję jako wykonawczyni repertuaru romantycznego. Jej obszerna dyskografia wynikająca ze współpracy z wytwórnią Orfeo obejmuje wszystkie koncerty W.A. Mozarta, nagrane z towarzyszeniem Szwedzkiej Orkiestry Kameralnej, utwory B. Bartóka zarejestrowane wraz z WDR Sinfonieorchester, a także utwory L. Bernsteina, E.W. Korngolda i M. Rózsy, przygotowane wraz z Orkiestrą Symfoniczną w Göteborgu i Orkiestrą Filharmoniczną w Tampere, pod batutą Santtu-Matiasa Rouvaliego.

Baiba Skride jest rozchwytywaną na całym świecie kameralistką i regularnie występuje na festiwalach muzycznych i w prestiżowych ośrodkach koncertowych na całym świecie, w tym w Concertgebouw Amsterdam, Musikverein Wien, Wigmore Hall London czy w paryskim Louvre. Koncertuje także w Ameryce Północnej i Australii. Skride jest promotorką nowej muzyki, a niektórzy z najwybitniejszych współczesnych kompozytorów, w tym Sofia Gubajdulina, Victoria Borisova-Ollas, Sebastian Currier i Hans Abrahamsen, specjalnie dla niej skomponowali koncerty.

Artystka gra na skrzypcach Yfrah Neaman z pracowni Stradivariego, wypożyczonych przez rodzinę Neaman za pośrednictwem stowarzyszenia Beare’s International Violin Society. fot. Marco_Borggreve

Alexander HUMALA - dyrygent, który wyróżnia się ekspresją gestyczną i głęboką muzykalnością. Ukończył studia na wydziale dyrygentury chóralnej na Białoruskiej Państwowej Akademii Muzycznej oraz na wydziale dyrygentury symfonicznej w Konserwatorium w Rotterdamie. Doskonaląc swój warsztat, uczestniczył w mistrzowskich kursach prowadzonych przez takich dyrygentów, jak Colin Metters, Jurij Simonow, Marin Alsop czy Jorma Panula. Udział w prestiżowych kursach mistrzowskich pozwolił mu na dalszy rozwój zawodowy. Pracował z Péterem Eötvösem na Lucerne Festival Academy, z Neeme i Paavo Järvi na Letnim Festiwalu w Pärnu oraz współpracował ze Szkocką Orkiestrą Kameralną i London Sinfonietta na Międzynarodowym Festiwalu St Magnus na Orkadach.

Zadebiutował z orkiestrą kameralną Białoruskiej Akademii Muzycznej, by niedługo potem poprowadzić koncerty z Orkiestrą Symfoniczną Młodej Białorusi oraz Litewską Państwową Orkiestrą Symfoniczną. Jego talent i zaangażowanie zostały docenione przez włoską Orkiestrę Giovanile della Saccisica, która zaprosiła go do poprowadzenia gościnnie koncertów.

Jako asystent dyrygenta współpracował z tak znamienitymi dyrygentami, jak Stanisław Skrowaczewski, Jerzy Maksymiuk, Christoph Eschenbach, Antoni Wit. Na Castleton Festival był asystentem Lorina Maazela, zaś przy produkcji opery A Dog’s Heart Aleksandra Raskatova w Operze w Lyonie asystentem Martyna Brabbinsa. Zastąpił też Jerzego Semkowa dyrygując Le Divin Poème Aleksandra Scriabina z Narodową Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia.

Na swoim koncie ma liczne osiągnięcia, spośród których warto wymienić pierwsze nagrody na 4. Międzynarodowym Konkursie Dyrygentów Chóralnych im. Jāzepsa Vītolsa w Rydze oraz 5. Międzynarodowym Konkursie Dyrygentury Chóralnej W Stronę Polifonii we Wrocławiu, gdzie zdobył także wszystkie nagrody dodatkowe. Humala był również stypendystą programu "Gaude Polonia", odbywając staże w Operze Wrocławskiej i Filharmonii Narodowej w Warszawie.

Pełnił funkcję asystenta dyrygenta Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach oraz pierwszego dyrygenta białoruskiego zespołu Capella Sonorus. Był również dyrygentem w Rosyjskiej Narodowej Orkiestrze Filharmonicznej. W 2021 roku Alexander Humala został wybrany na stanowisko dyrektora artystycznego Filharmonii im. Karola Szymanowskiego w Krakowie.

Jako dyrektor muzyczny zorganizował kilka znaczących festiwali muzycznych, w tym festiwal barokowy i festiwal muzyki współczesnej, promujący młodych białoruskich i europejskich kompozytorów.

Dyrygował podczas I Międzynarodowego Konkursu Muzycznego im. Karola Szymanowskiego oraz Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. Mieczysława Wajnberga.

Alexander Humala współpracował z renomowanymi zespołami, w tym z Orkiestrą i Chórem Filharmonii Krakowskiej, Orkiestrą Filharmonii Narodowej w Warszawie, Narodową Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia, Orkiestrą Symfoniczną w Trondheim, Orkiestrą Filharmonii w Zagrzebiu, Łotewską Orkiestrą Narodową, Orkiestrą Symfoniczną Państwowej Filharmonii w Transylwanii, Orkiestrą Symfoniczną INSO-Lwów Narodowej Filharmonii we Lwowie i Państwowa Orkiestrą Symfoniczną w Armenii.

Pracował z wybitnymi solistami, takimi jak Gautier Capuçon, Marc Coppey, Claudio Bohórquez, Arto Noras, Boris Berezovsky, Dmitry Masleev, Szymon Nehring, Leticia Moreno, Rosanne Philippens, Geneviève Strosser, Urszula Kryger, Iwona Sobotka i Andrzej Lampert. Występował też jako dyrygent z legendami jazzu, takimi jak Chick Corea, Adam Makowicz, Branford Marsalis, Arturo Sandoval, Terence Blanchard, Nicholas Payton, Randy Brecker, Jamie Cullum, Kurt Elling, Pat Metheny, Randy Brecker i Włodek Pawlik.

Współpracował z wieloma kompozytorami muzyki współczesnej, jak Krzysztof Penderecki, Paweł Mykietyn, Aleksander Raskatov, Ståle Kleiberg i Elliot Goldenthal. Dokonał szeregu nagrań, między innymi z Orkiestrą Filharmonii Krakowskiej nagrał pierwotną wersję II Symfonii Karola Szymanowskiego. Występy i nagrania Alexandra Humali były prezentowane przez Mezzo, Arte TV, TVP Kultura oraz Program Drugi Polskiego Radia.

W nadchodzącym sezonie Alexander Humala wystąpi z renomowanymi orkiestrami, w tym z Orkiestrą di Padova e del Veneto, Orkiestrą Budafok Dohnanyi, Filharmonią Krakowską, Filharmonią Szczecińską, Filharmonią Śląską oraz na Narodowym Festiwalu Muzycznym (Chestertown, MD). Współpracować będzie również z wybitnymi solistami, takimi jak Ivo Pogorelić, Jan Lisiecki, Baiba Skride i Aleksandra Kurzak.

Muzyczna kariera Alexandra Humali jest świadectwem jego zaangażowania, umiejętności oraz pasji do muzyki, które sprawiają, iż zwraca on szczególną uwagę środowiska muzycznego. fot. Anatoly Kleshchuk