Wykonawcy:

Orkiestra Filharmonii Krakowskiej

Alexander Humala - dyrygent

Rosanne Philippens - skrzypce

Repertuar:

Karol Szymanowski – Kniaź Patiomkin, muzyka do V aktu dramatu T. Micińskiego op. 51 
Béla Bartók – II Koncert skrzypcowy Sz112 

***

Antonín Dvořák  – IX Symfonia e-moll op. 95 Z Nowego Świata 

Koncert z przerwą, czas trwania ok. 2 godzin

Rosanne PHILIPPENS - niezwykła skrzypaczka, z wrodzoną muzykalnością i zaraźliwie radosnym acz szczerym podejściem do tworzenia muzyki. Jej gra jest wyrafinowana, żywiołowa i głęboka, a jak pisze holenderski dziennik „De Telegraaf”, także "Energiczna, wrażliwa i bezbłędna".

Ukończyła z najwyższym wyróżnieniem Królewskie Konserwatorium w Hadze oraz Akademię Muzyczną im. Hannsa Eislera w Berlinie, gdzie studiowała pod kierunkiem Coosje Wijzenbeek, Vera Beths, Anner Bylsma i Ulf Wallin.

Laureatka pierwszych nagród na Holenderskim Krajowym Konkursie Skrzypcowym w 2009 roku i Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym we Fryburgu w 2014 roku.

Występowała w wiodących salach koncertowych Holandii zarówno jako solistka, kameralistka, a także prowadząc koncerty od pulpitu koncertmistrza. Odnosi również sukcesy na arenie międzynarodowej. Najistotniejsze wydarzenia w sezonie koncertowym 2022/2023 to m.in. jej debiut z Royal Philharmonic w Londynie, SWR Konstanz w Niemczech, Jyväskylä Sinfonii w Finlandii, Norrlandsoperans Symphony Orchestra w Szwecji oraz współpraca z BBC Scottish Symphony, Sinfonieorchester St. Gallen, Ulster Orchestra, Orchestre National d’Ile de France na paryskim Classique au Vert Festival.

Jako koncertmistrz prowadziła od pulpit Orchestre National de Lyon oraz Orchestre National d’Ile de France. Koncertowała jako solistka z Rotterdam Philharmonic w De Doelen, z Radio Filharmonisch Orkest w prestiżowym cyklu Zaterdag Matinee, Residentie Orkest w Hadze, Amsterdamie (Concertgebouw), Orquestra Simfonica de Barcelona w Palau de la Música w ramach Mozart Festival 2021, Orquesta Sinfonica de Tenerife, Norrköpings Symfoniorkester, Orchestre d’Auvergne, w Prinzregenten theater w Monachium i Liederhalle w Stuttgarcie.

Współpracowała z takimi dyrygentami, jak m.in. Nézet-Séguin, Foster, Tausk, de Vriend, Hermus, Collon, Equilbey, Edusei. Regularnie występuje w salach koncertowych i na festiwalach w całej Europie u boku takich artystów, jak Kian Soltani, István Vardai, Vilde Frang, Julien Quentin, Vikingúr Olafsson, Amihai Grosz, Camille Thomas i Zoltán Fejérvári.

Mocno wierząc w przełamywanie barier w muzyce klasycznej, poprowadziła własny cykl koncertów The Amsterdam Salon Pop-Up, prezentujący wysokiej jakości koncerty w starannie dobieranych i nietypowych miejscach o kameralnej atmosferze.

Rosanne Philippens stale współpracuje z wytwórnią Channel Classics. Wszystkie jej nagrania spotkały się z entuzjastycznym przyjęciem oraz dobrymi recenzjami, m.in. „The Strad” oraz „BBC Magazine”. W swoim dorobku fonograficznym ma m.in. płyty Insight, Dedications, Myth: Rosanne Philippens plays Szymanowski.

Podczas pandemii Covid skrzypaczka swoją energię poświęciła stworzeniu nowego zespołu, Vondel Strings, z którym wystąpiła w Concertgebouw oraz dokonała nagrań utworów Haydna i Strawińskiego, wydanych przez Channel Classics,

Rosanne Philippens gra na skrzypcach Barrere Stradivarius z 1727 roku, dzięki uprzejmości Fundacji Elise Mathilde.

Trzy kolory

Dvořák – Bartók – Szymanowski. Spotkanie w muzyce kompozytorów, reprezentujących trzy kolory: czeski, węgierski i polski. Szymanowski, w swoich tekstach, wpisujących się w nurt publicystyki zaangażowanej, nazwał Bartóka „najskrajniejszym futurystą”. Z kolei na festiwalu muzyki polskiej w Pradze, w 1927 roku, z wielkim szacunkiem odniósł się do muzyki czeskiej, zwracając uwagę na jej wysokie wartości artystyczne.

Z wyobraźni

Muzykę do piątego aktu dramatu Kniaź Patiomkin Tadeusza Micińskiego napisał Karol Szymanowski (1882-1937) na zamówienie Leona Schillera, dyrektora artystycznego Teatru im. Bogusławskiego w Warszawie; był początek roku 1925. Tematem sztuki jest bunt przeciwko carowi i klęska marynarzy floty czarnomorskiej – jeden z symboli rewolucji 1905 roku w Rosji. Ów piąty, ostatni akt, przynosi wizję chorego i konającego lejtnanta Szmidta. W majaczeniach bohatera pojawiają się między innymi mały Dalajlama, kapłani odprawiający tajemne rytuały czy groźne górskie pejzaże. W muzyce, kształtowanej wedle narracji tych wizji, występują arabeskowe „egzotyczne” melodie oraz modalizmy rodem z kultury góralskiej.

Z inspiracji verbunkos

Béla Bartók (1881-1945) skomponował II Koncert skrzypcowy dla przyjaciela – skrzypka Zoltána Székelya, na przełomie lat 1937/1938. Muzyka tego dzieła naznaczona została węgierskim tańcem verbunkos. Na prośbę artysty-wykonawcy kompozytor, choć planował napisanie kompozycji jednoczęściowej, nadał jej formę tradycyjnego tryptyku. Bartók powtarzał, że potrzebujemy w sztuce dźwięków doświadczeń zarówno rytmiczno-energetyzujących, jak i lirycznych. Warto podkreślić, że komponując swój utwór, znał „impresjonistyczny” I Koncert skrzypcowy Szymanowskiego.

Z Nowego Świata

Antonín Dvořák (1841-1904) łączony był w latach 90-tych XIX wieku z nurtem romantycznej muzyki narodowej. Dla Czechów, wówczas będących bez własnej państwowości, twórczość kompozytora stała się symbolem ich tożsamości. IX Symfonia e-moll Z Nowego Świata napisana została na zamówienie Nowojorskich Filharmoników w roku 1893. Artysta piastował wówczas stanowisko dyrektora Narodowego Konserwatorium Muzycznego Ameryki. W kanoniczny czteroczęściowy cykl symfonii Dvořák wpisał tematy-melodie inspirowane rdzenną kulturą amerykańską i jej duchowością.

Małgorzata Janicka-Słysz