Wykonawcy:

Orkiestra Filharmonii Krakowskiej

Szymon Morus - dyrygent

Mariusz Patyra - skrzypce

Katarzyna Budnik - altówka

Repertuar:

Henryk Mikołaj Górecki – Trzy utwory w dawnym stylu 

Wolfgang Amadeus Mozart – Symfonia koncertująca Es-dur KV 364 na skrzypce i altówkę 

***

Edward Elgar – Wariacje Enigma op. 36 

Koncert z przerwą, czas trwania ok. 90 min.

Godz.16.30, Sala Złota - Dyskusyjny Klub Muzyczny.

Goście specjalni - Katarzyna Budnik i Mariusz Patyra.

Wstęp z biletem lub abonamentem koncertowym.

Historia muzyki jest pełna białych plam, tajemnicami pozostają inspiracje wielu kompozycji. Powstanie Trzech utworów w dawnym stylu Henryka Góreckiego, których premiera odbyła się w 1964 roku w Warszawie, było pewnego rodzaju niespodzianką, ponieważ kompozytora uznawano wtedy za twórcę awangardowego. Dopiero po latach Górecki przyznał, że ten cykl miniatur stanowił po prostu antidotum, próbę wyjścia poza wszechobecną estetykę sonorystyki i postserializmu.

Nie dysponujemy szczegółami dotyczącymi genezy, przeznaczenia ani pierwszego wykonania Symfonii koncertującej Es-dur KV 364 na skrzypce i altówkę Wolfganga Amadeusza Mozarta. Prawdopodobnie napisał ją w 1779 roku dla muzyków z orkiestry w Salzburgu, o czym świadczy obsada instrumentalna. Wydaje się, że Mozart postanowił wykorzystać przywieziony z podróży do Mannheim i Paryża pomysł na napisanie symfonii koncertującej – zwłaszcza, że w Salzburgu dysponował orkiestrą o odpowiednim składzie.

Mozart uwielbiał zagadki, dlatego gdyby żył w czasach Edwarda Elgara, na pewno chciałby poznać tajemnicę jego Wariacji Enigma op. 36. Elgar twierdził, że do ich napisania zainspirował go znany motyw muzyczny, nigdy jednak nie zdradził jego tytułu. Wariacje poświęcił swoim znajomym; każdą z nich poprzedzają inicjały, imię lub pseudonim. Premiera dzieła odbyła się w 1899 roku w Londynie, a pomimo licznych spekulacji zagadka tematu utworu pozostała do dziś nierozwiązana.

Dorota Staszkiewicz

Mariusz PATYRA - edukację muzyczną rozpoczął w wieku 7 lat. Umiejętności w zakresie gry na skrzypcach nabywał pod okiem Zbigniewa Ciuciasa, Antoniego Hoffmanna w Olsztynie, Agnieszki Cypryk-Chmielewskiej, Janusza Kucharskiego (Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina w Warszawie), Krzysztofa Węgrzyna w Hanowerze (Hochschule für Musik und Theater) i Salvatore Accarda w Cremonie (Accademia Walter Stauffer). W 2018 roku ukończył z wyróżnieniem studia magisterskie w Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy.

Pierwszy i jedyny dotychczas Polak, który wygrał słynny konkurs Premio Paganini (Genua 2001) i zdobył nagrodę specjalną za najlepsze wykonanie kaprysów Niccolo Paganiniego. Dzięki wygranej w konkursie, Mariusz Patyra miał zaszczyt grać na skrzypcach Paganiniego, skonstruowanych przez Guarneriego del Gesù (1742), a także otrzymał kopię skrzypiec Il Cannone (Armata), które należały do wielkiego wirtuoza.

Mariusz Patyra jest również laureatem Międzynarodowego Konkursu im. Josepha Joachima w Hanowerze (1997) i finalistą Międzynarodowego Konkursu im. Stradivariusa w Cremonie (1988). Artysta zdobył również IV nagrodę na Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym im. Carla Nielsena w Odense, a także nagrodę specjalną Odense Sinfonie Orchester (2000). W 2006 roku został stypendystą Japońskiej Fundacji Muzycznej J.E.S.C. oraz laureatem nagrody Premio Pressenda 2006.

Artysta występował w wielu krajach Europy, a także w Japonii, Stanach Zjednoczonych i Ameryce Południowej. Koncertował m.in. z Tokyo Royal Chamber Orchestra, Orchestra Fondazione Arturo Toscanini, Orchestra di Roma, Orchestra Filarmonica Marchigiana, Polską Orkiestrą Radiową, Orkiestrą Kameralną Polskiego Radia Amadeus, Sinfonią Varsovią, Orkiestrą Filharmonii Narodowej w Warszawie.

Nagrywał dla polskiego, niemieckiego (NDR, WDR) i włoskiego radia (RAI TRE). W jego dorobku płytowym znajdują się: VIVALDI – Cztery pory roku (Lipinski Royal Fidelity, 2008), Paganini, Saint-Saëns, Massenet (DUX, 2008), Wieniawski: Violin Concertos 1 & 2 (DUX, 2008) oraz Mariusz Patyra No.24 (Toinen Music, 2019).

Mariusz Partyra gra na kopii Guarneri del Gesu autorstwa Wojciecha Topy z roku 2020.

Katarzyna BUDNIK - absolwentka Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie w klasie skrzypiec Mirosława Ławrynowicza, Andrzeja Gębskiego i Janusza Wawrowskiego oraz w klasie altówki Piotra Reicherta. Zatrudniona na stanowisku profesora w klasie altówki w macierzystej uczelni. Od lutego 2014 pełni również funkcję lidera grupy altówek w orkiestrze Sinfonia Varsovia.

We wrześniu 2013 roku została laureatką III nagrody prestiżowego konkursu ARD w Monachium. Odniosła również sukcesy w licznych konkursach krajowych i zagranicznych: 47. Międzynarodowym Konkursie im. Ludwiga van Beethovena w Hradec (2008, I nagroda), 15. Międzynarodowym Konkursie im. Johannesa Brahmsa w Pörtschach (2008, I nagroda), 8. Ogólnopolskim Konkursie Altówkowym im. Jana Rakowskiego (2008, I nagroda), Międzynarodowym Konkursie im. Maxa Rostala w Berlinie (2009, II nagroda), Międzynarodowym Konkursie Muzyki Kameralnej im. Maxa Regera w Sondershausen (2009, II nagroda i nagroda specjalna za najlepsze wykonanie suity na altówkę solo Maxa Regera), 4. Międzynarodowym Konkursie im. Michała Spisaka (2010, II nagroda oraz nagroda specjalna).

W 2010 roku brała udział w projekcie Chamber Music Connects the World organizowanym przez Kronberg Academy, gdzie grała z najwybitniejszymi muzykami: Gidonem Kremerem, Tatjaną Grindenko, Yurim Bashmetem oraz Fransem Helmersonem.

Na przełomie września i października 2019 roku wzięła udział w tournée koncertowym we Włoszech i Japonii wraz z wybitnym pianistą Krystianem Zimermanem, skrzypaczką Marią Nowak oraz wiolonczelistą Yuya Okamoto, podczas którego artyści wykonywali kwartety fortepianowe J. Brahmsa. W czerwcu 2021 roku ponownie odbyły się koncerty zespołu w Szwajcarii oraz Monako.

Występowała na wielu renomowanych festiwalach: m.in. w Muzycznym Festiwalu w Łańcucie, Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Kameralnej Muzyka na Szczytach w Zakopanem, Kammermusikfest Lockenhaus (gdzie została zaproszona przez Gidona Kremera).

W listopadzie 2013 roku ukazała się jej solowa płyta – Viola Recital, za którą altowiolistka otrzymała nagrodę Fryderyk 2014. Za wybitne osiągnięcia została wyróżniona stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Jest również stypendystką programu Młoda Polska. W 2013 roku została nominowana do Paszportów Polityki.

Szymon MORUS – studiował w Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku w klasie dyrygentury symfoniczno-operowej Wojciecha Rajskiego oraz klasie skrzypiec Andrzeja Kacprzaka. Tam też uzyskał tytuł doktora sztuk muzycznych w dziedzinie dyrygentury. Od października 2013 roku prowadzi zajęcia na Wydziale Dyrygentury, Kompozycji i Teorii Muzyki macierzystej uczelni.

Założyciel i dyrektor artystyczny Orkiestry Kameralnej Progress, z którą od 2009 roku regularnie koncertuje, zapraszając do współpracy wykonawców specjalizujących się zarówno w muzyce klasycznej jak i rozrywkowej. Otwarty na nowe wyzwania artystyczne, doskonale odnajduje się w każdym repertuarze. Dał się poznać jako dyrygent, który nie obawia się prowadzić nawet najtrudniejszych dzieł. Chętnie promuje twórczość kompozytorów polskich młodego pokolenia, dokonując wielu prawykonań. Realizuje również innowacyjne projekty edukacyjne dla najmłodszych odbiorców muzyki poważnej.

Na scenie Filharmonii Narodowej zadebiutował, występując podczas Festiwalu Krzysztofa Pendereckiego z okazji 85. rocznicy urodzin kompozytora w 2018 roku. W marcu 2016 roku objął kierownictwo muzyczne nad premierą Czarnej maski Krzysztofa Pendereckiego w Operze Bałtyckiej w Gdańsku i z wielkim powodzeniem zaprezentował dzieło trójmiejskiej widowni, a w kwietniu 2016 także publiczności Teatru Wielkiego - Opery Narodowej w Warszawie. Artysta z Operą Bałtycką związał się na dłużej, kierując kolejnymi produkcjami: Sąd Ostateczny Krzysztofa Knittla, Straszny dwór Stanisława Moniuszki, Dziadek do orzechów Piotra Czajkowskiego. Od sezonu 2021/2022 piastuje stanowisko pierwszego dyrygenta Polskiej Filharmonii Sinfonia Baltica im. Wojciecha Kilara w Słupsku. Współpracuje m.in. z: Polską Operą Królewską, Teatrem Wielkim w Łodzi, Operą Śląską, Orkiestrą Polskiego Radia w Warszawie, Orkiestrą Akademii Beethovenowskiej, Polską Orkiestrą Sinfonia Juventus, Filharmonią Krakowską, Filharmonią Gorzowską, Filharmonią Śląską, Filharmonią Bałtycką, Filharmonią Podkarpacką, Filharmonią Zielonogórską, Filharmonią Koszalińską, Polską Filharmonią Kameralną, Śląską Orkiestrą Kameralną czy Radomską Orkiestrą Kameralną. Pod jego batutą występowali wybitni soliści, jak m.in.: Pierre Génisson, Massimo Mercelli, Miroslava Yordanova, Alexander Krichel, Olga Pasiecznik, Robert Gierlach czy Leszek Możdżer.

Za swoje osiągnięcia w roku 2016 został uhonorowany Pomorską Nagrodą Artystyczną. Prezes Pomorskiego Stowarzyszenia Musica Giovane, którego celem jest współpraca z instytucjami kultury, zespołami i artystami w celu tworzenia wspólnych przedsięwzięć, łączących muzykę z poezją, teatrem i obrazem.