Wykonawcy:

Zakończenie karnawału

Orkiestra Filharmonii Krakowskiej

Jong-Jie Yin – zwycięzca Międzynarodowego Konkursu Dyrygentów im. G. Fitelberga 2023

Aleksander Dębicz – fortepian 

Repertuar:

Aleksander DĘBICZ jest jednym z najbardziej wszechstronnych polskich pianistów oraz kompozytorem.

Punktem wyjścia dla działalności artystycznej Aleksandra Dębicza jest improwizacja oraz autorska muzyka, którą często łączy z repertuarem klasycznych mistrzów. W jego twórczości od lat przejawia zamiłowanie do sztuki filmowej i to właśnie w tym kierunku kompozytorskim obecnie podąża.

Na debiutanckiej płycie „Cinematic Piano” wydał cykl 12 własnych kompozycji inspirowanych sztuką filmową. Od tego czasu skomponował muzykę do filmów, słuchowisk i przedstawień teatralnych.

Dębicz współtworzy duety z wybitnymi muzykami, z którymi opracował już kilka oryginalnych programów, opartych na muzyce klasycznej i improwizacji, m.in. z Marcinem Zdunikiem, Michałem Żakiem, Łukaszem Kuropaczewskim i Jakubem Józefem Orlińskim.

Największym, jak dotąd, autorskim przedsięwzięciem artysty jest jego najnowszy album „Sideways” (2022), na który Dębicz skomponował utwory na większe składy instrumentalne: m.in. z kwintetem dętym i orkiestrą smyczkową. Znalazły się na nim również oryginalne interpretacje dwóch klasycznych dzieł Bacha i Gershwina.

W trakcie swojej kariery zdobył wiele nagród, m.in. w 2013 roku zwyciężył w Transatlantyk Instant Composition Contest, jedynym na świecie konkursie symultanicznej improwizacji do filmu. Trzykrotnie nominowany do nagrody Fryderyk. W 2022 wygrał międzynarodowy konkurs Bridgerton Scoring Competition, komponując muzykę do fragmentu serialu „Bridgertonowie”. Dębicz nagrywa dla międzynarodowej Warner Classics & Erato, z którą podpisał ekskluzywny kontrakt.

Jong-Jie YIN zwycięzca XI Międzynarodowego Konkursu Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga w Katowicach (2023). Obecnie 23-letni artysta studiuje w Central Conservatory of Music w Pekinie, w klasie dyrygentury Chen Lin.

W 2021 roku zdobył Nagrodę Specjalną w konkursie dla młodych dyrygentów odbywającym się w ramach 57. Festival International de Musique w Besançon (Francja).

Uczestniczył w kursach mistrzowskich prowadzonych przez takich dyrygentów, jak: Yannick Nezét-Séguin, Neeme Järvi, Jukka-Pekka Saraste, Myung-whun Chung, Esa-Pekka Salonen, Marek Pijarowski.

W 2022 roku znalazł się wśród 10 najwybitniejszych młodych chińskich dyrygentów w rankingu organizowanym przez Ministerstwo Kultury Chin.

W minionych sezonach młody dyrygent z sukcesem poprowadził takie orkiestry, jak: Orchestre National de Lyon, Orchestra Simfonică Filarmonica George Enescu (Rumunia), China National Symphony Orchestra, China NCPA Orchestra, China National Opera House, Hangzhou Philharmonic Orchestra (Chiny), Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Lubelskiej.

Jong-Jie YIN uczestniczył także w renomowanych festiwalach muzycznych, m.in. Festival international de musique w Besançon, Shanghai International Arts Festival czy Modern Music Festival w Pekinie.

Nikt nie poruszał się z taką swobodą i powodzeniem po świecie popularnej piosenki, Broadwayu, Hollywood i zarezerwowanych dla muzyki klasycznej salach koncertowych jak George Gershwin (1898-1937). Syn biednych żydowskich imigrantów z Rosji stał się idealnym ucieleśnieniem amerykańskiego snu – samouk z Tin Pan Alley, który ośmielił się pisać ambitne dzieła koncertowe. Jednym z takich dzieł jest Uwertura kubańska, napisana pod wpływem wizyty w Hawanie w 1932 roku. Pierwotnie utwór miał być zatytułowany Rumba, w nawiązaniu do kubańskiego tańca. W programie premierowego koncertu, który miał miejsce na nowojorskim stadionie Lewisohn, Gershwin napisał: „W mojej kompozycji starałem się połączyć kubańskie rytmy z własnym materiałem tematycznym. Rezultatem jest uwertura symfoniczna, która ucieleśnia istotę tańca kubańskiego”. Gershwin wzbogacił partyturę o przywiezione z Kuby do Nowego Jorku instrumenty perkusyjne: marakasy, bongosy, klawesy i guiro. Wcześniejsza o osiem lat Błękitna rapsodia to kwintesencja stylu Gershwina. Po usłyszeniu jednoaktowej jazzowej opery Blue Monday, znany amerykański lider bandów Paul Whiteman zlecił kompozytorowi napisanie utworu koncertowego utrzymanego w idiomie jazzowym do programu złożonego z muzyki amerykańskiej, który planował wykonywać. Błękitna rapsodia została zaprezentowana 12 lutego 1924 roku w Nowym Jorku, z kompozytorem przy fortepianie, w orkiestracji Ferde Grofé’a, rozpisanej na jazzowy band. Dwa lata później zabrzmiała wersja na pełną orkiestrę symfoniczną z fortepianem. Otwierające Rapsodię ikoniczne solo klarnetu z ekstrawaganckim glissandem stanowi dziś kwintesencję amerykańskiego brzmienia, będącego fuzją jazzowego klimatu, bluesowych melodii i rytmicznej wibracji, a wszystko to w olśniewającej orkiestracji. W 100. rocznicę wykonania Rhapsody in Blue warto pamiętać, że z tłumaczonym na polski „błękitem” kompozycja ma niewiele wspólnego. 

Spotkanie Manuela de Falli i Siergieja Diagilewa, założyciela słynnych Baletów Rosyjskich, których zapoznał ze sobą sam Igor Strawiński, zaowocowało suitą baletową Trójgraniasty kapelusz. Literacką kanwę baletu stanowi nowela satyryczna autorstwa Pedra Antonia de Alarcóna El sombrero de tres picos z 1874 roku. Falla po raz pierwszy sięgnął po to dzieło pisząc muzykę do pantomimy El corregidor y la molinera, złożonej z dwóch scen. Fabuła dotyczy zazdrosnego młynarza, jego pięknej młodej żony i lubieżnego burmistrza, którego stanowisko symbolizuje trójrożny kapelusz. Scenografię i kostiumy do baletu zaprojektował Pablo Picasso. I to na jego prośbę Falla napisał introdukcję i solową pieśń do wykonania przed podniesieniem kurtyny Picassa. Premiera dzieła odbyła się 22 lipca 1919 roku w londyńskim teatrze Alhambra i ugruntowała międzynarodową reputację de Falli. W warstwie muzycznej w dwóch suitach wykorzystał tradycyjną andaluzyjską muzykę. Dwie pieśni na mezzosopran utrzymane są w stylu cante jondo, charakterystycznym dla muzyki flamenco. Niezwykle barwne są tańce: Fandango (Taniec żony młynarza), Seguidilla (Taniec sąsiadów), Farruca (Taniec młynarza) oraz Nokturn (Kuplety kukułki).

Mateusz Borkowski