
Wykonawcy:
Orkiestra Filharmonii Krakowskiej
Jerzy Maksymiuk - dyrygent
Julia Wrońska-Przedbora - skrzypce
Repertuar:
Jerzy Maksymiuk - Liście gdzieniegdzie spadające na smyczki i fortepian
Karol Szymanowski - II Koncert skrzypcowy op. 61
***
Jean Sibelius - I Symfonia e-moll op. 39
Czas trwania koncertu - ok. 1 godz. 45 min.
Jesień to pora roku sprzyjająca zadumie i melancholii. „Autentycznie lubię jesień” – wyznał w jednym z wywiadów J. Maksymiuk – „Kiedy spadają liście, moje myśli stają się bogatsze i ważniejsze”. Kompozycja Maksymiuka Liście gdzieniegdzie spadające na orkiestrę kameralną i fortepian powstała w 2011 roku. Jest pełnym niuansów kolorystycznych obrazem dźwiękowym, malowanym przy użyciu subtelnych tonów, a jej tytuł nawiązuje do poetyckich nazw utworów C. Debussy’ego.
Jesień sprzyja nie tylko kontemplacji przyrody, ale także refleksji nad przemijającym czasem i tęsknocie za tymi, którzy odeszli. W październiku 1933 roku P. Kochański wraz z orkiestrą pod batutą G. Fitelberga wykonali po raz pierwszy II Koncert skrzypcowy K. Szymanowskiego. Był to ostatni występ sceniczny słynnego skrzypka, który wkrótce potem zmarł. Wstrząśnięty jego śmiercią Szymanowski zadedykował utwór pamięci „drogiego i niezapomnianego przyjaciela”.
W niewielu miejscach na świecie jesień jest tak piękna, jak w Finlandii. Błękitne niebo z kluczami migrujących żurawi, żółte liście kontrastujące z dywanami czerwonych jagód… W tak niezwykłym otoczeniu powstawały dzieła J. Sibeliusa, właściciela malowniczej willi Ainola nad jeziorem Tuusulanjärvi. I Symfonię e-moll artysta ukończył w 1899 roku, a więc jeszcze zanim na stałe osiadł w Järvenpää. Rok po helsińskiej premierze zrewidował utwór, który w nowej postaci zachwycił słuchaczy podczas europejskiego tournée orkiestry R. Kajanusa.
Dorota Staszkiewicz
Jerzy MAKSYMIUK urodził się w Grodnie (1936). Studia muzyczne zwieńczyły trzy dyplomy: z pianistyki ( klasa Jerzego Lefelda), kompozycji (klasa Piotra Perkowskiego) i dyrygentury (klasa Bogusława Madeya).
W roku 1961 zdobył I nagrodę na Ogólnopolskim Konkursie Pianistycznym im. Ignacego Jana Paderewskiego w Bydgoszczy, ale pianistykę porzucił na rzecz dyrygentury. W 1972 roku założył Polską Orkiestrę Kameralną, którą wkrótce wielu krytyków uznało za jedną z najlepszych orkiestr na świecie. POK koncertowała pod jego batutą na całym świecie w tak prestiżowych salach jak Carnegie Hall, Wiener Verein, a także na słynnych londyńskich Promsach i oczywiście w Polsce. Sukcesem był także kontrakt z wytwórnią płytową EMI.
W roku 1975 Maksymiuk został pierwszym dyrygentem WOSPR-u (dwukrotne tournée europejskie i w Stanach Zjednoczonych). Lata 1983-1991 to okres owocnego szefowania BBC Scottish Symphony Orchestra, wielu koncertów i tournée z tym zespołem(m.in. Koncerty Promenadowe w Londynie). Tytuł Conductor Laureate przyznany artyście jest wyrazem uznania dla jego osiągnięć w BBC SSO. W roku 1990 Jerzy Maksymiuk rozpoczął współpracę z English National Opera, gdzie poprowadził premierowe przedstawienie "Don Giovanni" i " Zemsta nietoperza". Następne lata wypełniły koncerty w wielu prestiżowych salach, m.in. dyrygował koncertem otwierającym salę Filharmonii w Belfaście. Na swym koncie ma koncerty z tak znakomitymi orkiestrami jak London Symphony Orchestra, London Philharmonic Orchestra, Orchestre National de France, Tokyo Metropolitan Symphony Orchestra, Zawsze koncertował też w kraju, często z wyróżnianą przez siebie Sinfonią Varsovią.
Jerzy Maksymiuk nagrał ponad 100 płyt, m.in. dla EMI (13 płyt), Hyperionu, Naxosa. Na swym koncie ma wiele nagród, m.in. nagrodę Gramophone Award - "Best Concerto of the Year" (1992) za "The Confession of Isobel Gowdie" Jamesa Macmillana .
Jest jednym z dwóch artystów odznaczonych prestiżowym złotym medalem za popularyzowanie muzyki Edwarda Elgara. Maksymiuk jest też kompozytorem (muzyka symfoniczna, kompozycje kameralne, balet, pieśni, muzyka filmowa). Pracę jako kompozytor muzyki filmowej rozpoczął już na studiach - współpracował m.in. z Jerzym Petelskim, Wojciechem Hasem i Krzysztofem Zanussim. Łącznie ogromny dorobek Maksymiuka obejmuje muzykę do ponad 100 filmów.
Od kilku lat artystę pochłania komponowanie muzyki symfonicznej. Ostatnio napisane kompozycje to m.in., ”Liście gdzieniegdzie spadające”(2011) - utwór na orkiestrę kameralną, „Vers” na orkiestrę smyczkową (2014), „Arbor vitae II” na orkiestrę, akordeony i sopran (2018), „Gdy marzenia płoną” na trzy akordeony, utwór dedykowany zespołowi Motion Trio (2021). Za wspaniały przerywnik w tej pracy uznaje Maksymiuk napisanie muzyki do niemego filmu „Mania” z udziałem Poli Negri (2011). „Pisząc muzykę do „Manii” mogłem odbyć interesującą wycieczkę, nie tylko muzyczną” – mówi. Zainspirowała ona z kolei artystę do napisania muzyki na dwa fortepiany, która ukazała się na płycie zatytułowanej „Retro”(2017). Wykonawcami byli poza nim: Janusz Olejniczak i Kasia Moś (śpiew).
Artystę uhonorowano wieloma odznaczeniami, m.in. Krzyżem Kawalerskim Odrodzenia Polski, Brylantową i Złotą Batutą, SuperWiktorem, Złotym Fryderykiem. Jest Honorowym obywatelem miasta Białystok. Szczyci się tytułami Doktora Honoris Causa nadanymi przez Uniwersytet w Strahclyde , Uniwersytet Białostocki i Akademię Muzyczną w Bydgoszczy.
Julia WROŃSKA-PRZEDBORA urodziła się w 1996 roku w Warszawie. Jest absolwentką Państwowej Szkoły Muzycznej im. Zenona Brzewskiego w Warszawie. Studia licencjackie ukończyła z wyróżnieniem na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie w klasie prof. Marii Orzechowskiej i prof. Janusza Kucharskiego. Studia magisterskie ukończyła z wyróżnieniem pod kierunkiem dr. hab. Wojciecha Koprowskiego w 2020 r., również na UMFC w Warszawie. Artystka brała udział w wielu konkursach skrzypcowych. Wśród nich jednym z ważniejszych był Międzynarodowy Konkurs Skrzypcowy „Młody Paganini” w Legnicy, gdzie zajęła 1 miejsce oraz otrzymała nagrody specjalne za największą indywidualność artystyczną i za najlepsze wykonanie utworu Niccolo Paganiniego. Jedną z nagród był również koncert w Filharmonii Sudeckiej pod batutą Piotra Borkowskiego gdzie wykonała Koncert skrzypcowy nr 1 D-dur N. Paganiniego. Dodatkowo była laureatką między innymi: Ogólnopolskiego Konkursu Skrzypcowego im. Rodziny Grobliczów w Krakowie, gdzie zajęła II miejsce i otrzymała nagrodę specjalną za największą indywidualność artystyczną, X Ogólnopolskiego Forum Młodych Instrumentalistów w Rybniku, gdzie zdobyła 1 miejsce i nagrodę specjalna za najlepsze wykonanie utworu Karola Szymanowskiego, IX Ogólnopolskiego Konkursu Młodych Skrzypków im. Stanisława Serwaczyńskiego w Lublinie - III miejsce oraz Piła Festival and Academy, otrzymując tytuł osobowości muzycznej. Dzięki licznym nagrodom dostała zaproszenie do zainaugurowania Międzynarodowych Kursów Muzycznych im. Zenona Brzewskiego w Łańcucie, gdzie w Rzeszowie z towarzyszeniem orkiestry Filharmonii Podkarpackiej pod batutą Tadeusza Wojciechowskiego zaprezentowała Introdukcję i Rondo capriccioso C. Saint-Saensa. Uczestniczyła w wielu wymianach zagranicznych m.in. w Norwegii, Niemczech czy Szwajcarii. Julia bardzo chętnie bierze także udział w projektach kameralnych, współpracując przy tym z wybitnymi artystami, m.in. Mariuszem Patyrą, Januszem Wawrowskim, Jakubem Jakowiczem, Katarzyną Dudą, Marcinem Zdunikiem, Katarzyną Budnik, Piotrem Przedborą, Bartłomiejem Niziołem, Waldemarem Malickim, Adamem Sztabą. Dodatkowo swoje umiejętności kameralne doskonaliła podczas specjalnych kursów prowadzonych przez członków Kronos Quartet organizowanych przez Narodowe Forum Muzyki we Wrocławiu.Artystka prowadziła również orkiestry jako koncertmistrz współpracując z takimi dyrygentami jak Maestro Jerzy Maksymiuk, Michał Klauza, Adam Klocek, Rafał Janiak, Piotr Borkowski. Od 2018 roku Julia jest członkiem Polish Soloists - orkiestry, założonej przez Celinę Kotz i Sebastiana Czaję złożonej z najlepszych polskich artystów młodego pokolenia, laureatów prestiżowych konkursów. Od stycznia 2021 roku artystka pełni funkcję koncertmistrza w Państwowym Zespole Ludowym Pieśni i Tańca „Mazowsze” im. Tadeusza Sygietyńskiego. W kwietniu 2021 roku miało miejsce pierwsze muzyczne spotkanie Julii z Maestro Jerzym Maksymiukiem, pod którego batutą wraz z orkiestrą PZLPiT „Mazowsze” wykonała II Koncert skrzypcowy Karola Szymanowskiego. To wydarzenie zaowocowało zaproszeniem przez Maestro skrzypaczki do udziału w koncertach w Filharmonii Pomorskiej (z okazji przyznania Jerzemu Maksymiukowi przez Akademię Muzyczną w Bydgoszczy doktoratu honoris causa) oraz w Filharmonii Podlaskiej, gdzie również wykonała wyżej wspomniany koncert. Jest stypendystką Ministra Kultury oraz programu stypendialnego Młoda Polska.