Wykonawcy:

FeelharmonICE

Koncert w ramach Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Europy Środkowo-Wschodniej Eufonie

Orkiestra i Chór Filharmonii Krakowskiej
Chór Polskiego Radia Lusławice

Maciej Tworek – dyrygent

Iwona Hossa – sopran

Karolina Sikora – sopran

Anna Lubańska – alt

Rafał Bartmiński – tenor

Artur Janda – bas

Sławomir Holland – narrator

Piotr Piwko – chórmistrz
Maria Piotrowska-Bogalecka – przygotowanie Chóru PR Lusławice

Repertuar:

Krzysztof Penderecki – VII Symfonia Siedem bram Jerozolimy

MUZYKA jako PRZESŁANIE

Siedem bram Jerozolimy Krzysztofa Pendereckiego

W centrum: proroctwo Ezechiela

„Z czterech wiatrów przybądź, duchu, i powiej po tych pobitych, aby ożyli”. Krzysztof Penderecki nazwał te słowa Boga z proroctwa Ezechiela ze Starego Testamentu cudownymi, będącymi wizją naszego zmartwychwstania. Znalazły się one w zbiorze tekstów, wybranych przez kompozytora do jego Siedmiu bram Jerozolimy – razem z psalmami oraz wersetami z ksiąg Izajasza, Daniela czy Jeremiasza, śpiewanymi po łacinie. I tylko przywołane proroctwo przedstawiane jest w języku narodowym kraju, w którym dzieło zostaje wykonane.

Symbolika siódemki i wielka forma 

Siódma Symfonia „Siedem bram Jerozolimy” – na pięciu solistów, recytatora, trzy chóry i rozbudowaną orkiestrę – skomponowana została dla uczczenia Świętego Miasta z okazji jubileuszu trzech tysięcy lat jego istnienia i prawykonana 9 stycznia 1997 roku w Jerozolimie. Przenika ją symbolika siódemki. Dramaturgię od Magnus Dominus (‘wielki jest Pan’; Psalm 47) do Haec dicit Dominus (‘to mówi Pan’, Księga Jeremiasza), pełniących rolę uroczystych ram, współtworzy siedem części. Akord E-dur, wieńczący całość, powtórzony jest siedmiokrotnie. Tematy części drugiej i czwartej Si oblitus fuero tui, Jerusalem (‘Jeruzalem, jeśli zapomnę o tobie; Psalm 137) zbudowane zostały z siedmiu dźwięków. Jako pierwsza powstała – w Lusławicach – część trzecia De profundis clamavi, ad te Domine (‘z głębokości wołam do Ciebie, Panie’), będąca umuzycznieniem jednego z najbardziej znanych psalmów pokutnych, przeznaczona na trzy chóry a cappella, a nastrojona na ton modlitewnego skupienia. 

Sacrum i dialog 

W muzyce spotykają się różne tradycje: Penderecki znany był z postawy dialogicznej – ekumenicznej. Na przykład trąbka basowa naśladuje żydowski szofar – rodzaj rogu używanego w Świątyni Jerozolimskiej. W części piątej, Lauda, Jerusalem, Dominum (‘chwal, Jerozolimo, Pana; Psalm 147), odzywa się tubafon – nisko brzmiący instrument perkusyjny złożony z połączonych rur PCV. Można odczytać dzieło Pendereckiego w kategoriach apelu o dialog różnych religii, zwłaszcza w miejscu, w którym przenikają się trzy największe wyznania monoteistyczne. Przed prawykonaniem twórca wyznał, że jego utwór jest bardzo chrześcijański, skierowany w stronę Boga. Przecież, jak powtarzał, tylko homo religiosus może liczyć na ocalenie we współczesnym świecie targanym konfliktami. Piękne i mądre przesłanie. Jakże aktualne i ważne – tu i teraz… 

Małgorzata Janicka-Słysz 

 Siedem bram Jerozolimy – utwór skomponowany w 1996 roku w związku z jubileuszem trzech tysiącleci Miasta, to kompozycja siedmioczęściowa, oparta na tekstach psalmów oraz wybranych wersach z czterech ksiąg Starego Testamentu. Jej prawykonanie miało miejsce w styczniu 1997 roku w Jerozolimie, zarejestrowane w Warszawie wykonanie było drugą realizacją dzieła. Krzysztof Penderecki nawiązuje tą kompozycją do swoich wcześniejszych monumentalnych oratoriów – Pasji według św. Łukasza (1965), Jutrzni (1970), Polskiego Requiem (1984), a także kameralnego Canticum Canticorum Salomonis (1973), choć pod względem języka dźwiękowego utwór jest oczywiście bliższy kompozycjom ostatnich lat.

Potężny aparat wykonawcy – pięcioro solistów śpiewaków, recytator oraz trzy chóry i orkiestra o bardzo rozbudowanej grupie perkusyjnej – jest w tej partyturze wykorzystany w całej potędze swego brzmienia – monumentalnego i organicznego zarazem. Blask i dostojeństwo – to cechy dzieła narzucające się przy pierwszym z nim kontakcie.

Jerozolima – święte miasto wszystkich głównych religii dzisiejszego świata, jest symbolem trwałości, siły odrodzenia, zdolności tworzenia , ale i miejscem upadku, konfliktu, zagrożenia. Takie jej cechy opiewa Biblia, takim widzimy je dzisiaj – jakby czas nie odgrywał żadnej roli, a ważne były tylko fundamentalne cechy żyjących tu ludzi – takie same od chwili utraty rajskiej niewinności. W tej mieszaninie religijnego uniesienia i nienawiści, szlachetnego przywiązania do ideałów i nędzy, szlachetności i bezradności w walce ze złem – poczucie wspólnoty ludzkiej rodziny staje się konkretem , od którego nie ma ucieczki, staje się przeznaczeniem. Człowiek, skazany na słabość, tylko w wierze znajduje źródło siły pozwalającej wciąż odbudowywać to, co zostało zniszczone w chwili upadku. Ale nawet wiara, jeśli zaślepiona, może stać się podłożem destrukcji. Nie wystarczy zatem wierzyć, trzeba jeszcze kochać – takie przesłanie zawierają losy Jerozolimy i ono właśnie stało się treścią dzieła Krzysztofa Pendereckiego.

Czytając teksty biblijne, wybrane przez kompozytora, trudno nie dostrzec zawartej w nich, chwilami niemal publicystycznej aktualności, ale jest to aktualność taka, jaką mają dla ludzi myślących podstawowe pytania o ich los, naturę, przyszłość. Stawiali je sobie autorzy Biblii i stawiają dzisiejsi filozofowie, musi sobie na nie odpowiedzieć każdy, kto z napotykanymi w życiu trudnościami chciałby się zmierzyć, a nie tylko przed nimi uciekać. Penderecki odpowiedź znajduje w wierze – jeśli cokolwiek zbudowaliśmy, to stało się to dzięki dążeniu do absolutu. Wyrażanie samego siebie nie może być jedynym celem, gdyż prowadzi do wieży Babel, pomieszania języków, niemożności porozumienia się. Zatem szukajmy języka wspólnego – on znajduje się w naszej wspólnej przeszłości, a zwłaszcza w tych momentach, kiedy ludzkimi rękami powstawały trwałe dzieła. Dziedziną tworzenia takich właśnie, trwałych, budowli jest sztuka.

(…) mówi o tym sam Penderecki: „Coraz bardziej uświadamiam sobie, że w dzisiejszych czasach rozpłynięcia się norm i wartości, naszą arką jest właśnie poczucie wzoru i miary, wyznaczenie sobie granic, bez których nie jest możliwe stworzenie dzieła. Wbrew filozofii niemożności, którą wmawiają nam wyznawcy postmodernizmu (…) Gdy pytałem tu kilkukrotnie o sens i możliwość zbudowania arki, myślałem właśnie o symfonii – tej arce muzycznej, która pozwoliłaby przekazać następnym pokoleniom to, co najlepsze w naszej dwudziestowiecznej tradycji komponowania dźwięków.”

(…) kompozytorem tak silnie owładnęła myśl podążania tą drogą, że początkowo zamierzał swój utwór dla Jerozolimy również nazwać symfonią. Zrezygnował jednak z tego zamiaru, gdyż forma nowego dzieła wymknęła się z symfonicznej dyscypliny. Jak zwykle Penderecki komponował swój nowy utwór fragmentami, nie po kolei. Najpierw powstał epizod a cappella (De profundis), potem dobudowywane następne części stworzyły konstrukcję wielkiego oratorium.

Uważny obserwator twórczości kompozytora odkryje w tej partyturze momenty doskonale znane z wcześniejszych utworów. Ciemne, niskie brzmienia smyczków i instrumentów dętych (Przebudzenie Jakuba), dynamiczne, obsesyjnie powtarzane figury biegników (Czarna maska), odbarwione, falsetowe zaśpiewy zła (Raj utracony), soczyste pełne chóry (Jutrznia), szczególna rola perkusji z jej przestrzennym rozłożeniem i subtelnymi barwami odsyła wprost do okresu młodego, „awangardowego” Pendereckiego (…)

Z pewnością swoje znaczenie ma tu oparcie tekstu na Starym Testamencie – dostojnym, hieratycznym, symbolicznym , tworzącym świat obrazów wielokrotnie przez kompozytora przedstawianych. Stąd szereg zwrotów nabiera znaczenia nowych figur retorycznych.

Swoje odbicie w tej kompozycji ma także zróżnicowanie kultur, wiążących się w przeszłości i dziś z Jerozolimą – występujące obok siebie dźwiękowe charaktery typowe dla Bliskiego Wschodu, ale także Kościoła Wschodniego umieszczone w dominującym żywiole łacińskim, katolickim. Plastyczny język Biblii i agresywny, dramatyczny kontekst dzisiejszej sytuacji Jerozolimy są w tym utworze odrealnione, uogólnione, stają się tworzywem wypowiedzi o znaczeniu symbolicznym i profetycznym. To nie przypadek, że dla wypowiedzenia swojej wizji Penderecki zmuszony był konstruować specjalne instrumenty (nisko brzmiące rury – tubafony). (…)

Nie ulega wątpliwości, że Siedem bram Jerozolimy nie jest kompozycją okazjonalną, to raczej dźwiękowy traktat o wspólnych źródłach i nadziei na przyszłą jedność, kolejna wizja dzisiejszego i projekcja przyszłego świata, widzianego oczami jednego z najbardziej przenikliwych obserwatorów naszej współczesności. To odpowiedź na zgiełk, brutalność, egoizm i nonsens naszego potocznego doświadczenia, odpowiedź człowieka , który wie, że przeciwstawienie się złu i głupocie jest możliwe i może być skuteczne, o ile wystarczająco silna i powszechna będzie wiara w dobrą przyszłość.

Grzegorz Michalski, 1997 rok 

Maciej TWOREK –  studiował w Akademii Muzycznej w Krakowie w latach 1988–1991 grę na fortepianie pod kierunkiem Jana Hoffmana, w roku 1992 ukończył studia na Wydziale Wychowania Muzycznego, a w 1996 dyrygenturę w klasie Józefa Radwana. Brał udział w dyrygenckich kursach mistrzowskich, prowadzonych przez Helmutha Rillinga, Rogera Norringtona i Kurta Masura. Jako asystent współpracował z Valerym Giergievem i Lorinem Maazelem. W latach 2005 do 2012 był dyrygentem Capelli Cracoviensis.

W 2002 roku rozpoczął dyrygencką współpracę z Krzysztofem Pendereckim. Jej owocem był m.in. udział w nagraniu z orkiestrą Sinfonia Iuventus kompletu jego symfonii i koncertów instrumentalnych. W roku 2018, w ramach obchodów jubileuszu 85-lecia urodzin kompozytora dyrygował II koncertem skrzypcowym Metamorfozy z Rundfunk-Sinfonieorchester Berlin w Filharmonii Berlińskiej z Anne Sophie Mutter jako solistką, z którą następnie odbył tournée po Chinach z towarzyszeniem orkiestry Sinfonia Varsovia.

Koncertował w Europie, Azji i obu Amerykach, dyrygując takimi zespołami, jak The Hilliard Ensemble, Narodową Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia, Oxford Philharmonic Orchestra, Tonhalle Orchester Zürich, Deutsche Radio Philharmonie, Dresdner Philharmonie, NDR Radiofilharmonie, MDR Sinfonie Orchester, Orquesta Sinfónica de Galicia, Orkiestrą Symfoniczną Czeskiego Radia, Państwową Orkiestrą Symfoniczną Nowa Rosja (koncert towarzyszący Zimowej Olimpiadzie w Soczi w 2014 roku), Orquesta Sinfonica Simon Bolívar de Venezuela, Coro Sinfonico Nacional Juvenil de Venezuela, Orquesta Filarmónica de Bogotá, KBS Symphony Orchestra (Korea Południowa), Tokyo Metropolitan Symphony Orchestra, The Jerusalem Symphony Orchestra, Orkiestrą Akademii Beethovenowskiej, wiekszością zespołów filharmonicznych w Polsce oraz zespołami w Ostravie, Brnie, Astanie.

Jest wykładowcą Akademii Muzycznej w Krakowie.

fot. Bartek Barczyk

Iwona HOSSA – zaliczana do czołowych sopranistek swojego pokolenia. Absolwentka Wydziału Wokalno-Aktorskiego Akademii Muzycznej im. I.J. Paderewskiego w Poznaniu, którą ukończyła z wyróżnieniem w klasie Ewy Wdowickiej (1998). W 1995 otrzymała stypendium Ministra Kultury i Sztuki, a w 1998 Stypendium dla Młodych Twórców Poznańskiego Środowiska Artystycznego, przyznawane przez Kapitułę Nagrody Artystycznej miasta Poznania.

Laureatka Grand Prix i Złotego Medalu na Międzynarodowym Konkursie Wokalnym im. Marii Callas w Atenach, III nagrody oraz specjalnej Nagrody Mozartowskiej na Międzynarodowym Konkursie Wokalnym im. Ady Sari w Nowym Sączu, a także Konkursu Finalistów Międzynarodowych Konkursów Wokalnych „Orfeo” w Hanowerze. Zdobyła Bursztynowy Pierścień za rolę Konstancji w Uprowadzeniu z seraju W.A. Mozarta, Medal Młodej Sztuki za osiągnięcia na scenach operowych, Nagrodę im. A. Hiolskiego za rolę Hanny w Strasznym dworze S. Moniuszki w Teatrze Wielkim–Operze Narodowej.

Zadebiutowała partią Violetty w Traviacie G. Verdiego w Teatrze Wielkim w Poznaniu, w tym samym roku zostając solistką tej sceny. Jako solistka związana jest również z Teatrem Wielkim–Operą Narodową w Warszawie. Współpracuje z wieloma teatrami operowymi i orkiestrami symfonicznymi w Polsce i za granicą.

Występowała pod batutą takich dyrygentów, jak David Lloyd-Jones, David Agler, Maurizio Benini, Gabriel Chmura, Charles Dutoit, Kazimierz Kord, Jan Krenz, Jacek Kaspszyk, Jerzy Maksymiuk, John Neschling, Grzegorz Nowak, Krzysztof Penderecki, Stanisław Skrowaczewski, Antoni Wit. Brała udział w prestiżowych festiwalach, m.in. w Wratislavia Cantans, Festiwalu Operowym w Bydgoszczy, Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”, Sacrum Profanum, festiwalu operowym w Carcassonne we Francji, Wexford Opera Festival w Irlandii, Festiwalu Rossiniego w Pesaro.

W repertuarze artystki znajduje się kilkadziesiąt partii operowych w takich dziełach, jak m.in. W.A. Mozarta Uprowadzenie z Seraju, Don Giovanni, Così fan tutte, S. Moniuszki Straszny dwór, Verbum nobile, G. Rossiniego Cyrulik sewilski, G. Verdiego Traviata, Rigoletto, Un giorno di regno, G. Donizettiego Don Pasquale, Łucja z Lammermoor, G. Pucciniego Turandot, a także operetkowych oraz oratoryjno – kantatowych, a obejmuje on muzykę od baroku (Bach, Haendel, Vivaldi) do współczesności (Penderecki, Kilar, Górecki). Posiada również bogaty repertuar pieśniowy. Dokonała wielu prawykonań utworów polskiej muzyki współczesnej, m.in. W. Kilara, J. Maksymiuka, M. Jasińskiego i P. Serafińskiego. Na swoim koncie ma liczne nagrania płytowe, m.in. Stabat Mater i Litania do Marii Panny K. Szymanowskiego (nominowana do nagrody Grammy 2009). Nagrała także album z muzyką Krzysztofa Pendereckiego (Siedem bram Jerozolimy i Lieder der Vergänglichkeit) oraz DVD z Passio et Mors Domini Nostri secundum Lucam K. Pendereckiego w reżyserii Grzegorza Jarzyny.

fot. A. Świetlik

Karolina SIKORA - z wyróżnieniem ukończyła Akademię Muzyczną im. Stanisława Moniuszki w klasie śpiewu prof. Ryszarda Minkiewicza oraz Hochschule für Musik und Theater w Hamburgu w klasie śpiewu prof. Ingrid Kremling. Stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2004/2006) oraz prestiżowego programu stypendialnego DAAD w Niemczech (2007/2009). Brała udział w mistrzowskich kursach wokalnych prowadzonych przez czołowych pedagogów. Jest laureatką IV Międzynarodowego Konkursu Wokalnego im. L. Różyckiego w Gliwicach (I nagroda), VI Międzynarodowego Konkursu Wokalnego dla Młodych Śpiewaków Operowych im. N. Rimskiego-Korsakova w Sankt Petersburgu (III nagroda i 3 wyróżnienia), XXIII Międzynarodowego Konkursu Operetkowego im. R. Stolza w Hamburgu (II nagroda), Konkursu im. E. Meyer w Hamburgu (I nagroda). Za wybitne osiągnięcia artystyczne zdobyła nagrodę Miasta Gdańsk „Młody Twórca Kultury 2013”, Nagrodę Teatralną Miasta Gdańsk 2014 oraz Teatralną Nagrodę Muzyczną im. Jana Kiepury dla Najlepszej Śpiewaczki w roku 2014.

Występowała m.in. z takimi dyrygentami jak Christoph Eschenbach, Andrés Orozco-Estrada, Thomas Hengelbrock, Tadeusz Kozłowski, Łukasz Borowicz, Lothar Koenigs, Friedrich Haider, Wojciech Michniewski, Krzysztof Penderecki, Jerzy Maksymiuk, Andriy Yurkevych, Carlo Montanaro, Kevin John Edusei.

Od 2009 roku związana jest z Operą Bałtycką. Współpracuje również z Teatrem Wielkim - Operą Narodową w Warszawie oraz z Operą na Zamku w Szczecinie. Z dużym powodzeniem wykonuje także muzykę oratoryjno-kantatową, od dzieł baroku po muzykę współczesną. Występowała na wielu festiwalach i światowych scenach koncertowych w szerokim repertuarze oratoryjno-kantatowym oraz kameralnym.

fot. Kinga Karpati

Anna LUBAŃSKA – ukończyła z wyróżnieniem Akademię Muzyczną im. Fryderyka Chopina w Warszawie w klasie Krystyny Szostek-Radkowej (1994). Już podczas studiów wiele koncertowała w kraju i za granicą (Francja, Niemcy, Monako, Szwajcaria). Jest laureatką Międzynarodowego Konkursu Wokalnego im. Ady Sari w Nowym Sączu, a także konkursów w Paryżu (1994) i Brukseli (Konkurs Królowej Elżbiety, 1996).

W 1993 roku związała się na stałe z warszawskim Teatrem Wielkim. Współpracowała z Warszawską Operą Kameralną, Państwową Operą Śląską w Bytomiu, Operą w Krakowie i w Poznaniu. Śpiewała na estradach filharmonicznych Warszawy, Białegostoku, Krakowa, Katowic, Lublina, Opola i Szczecina.

Artystka wykonuje także repertuar kameralny i oratoryjno-kantatowy. Jest cenioną interpretatorką pieśni. Jej repertuar obejmuje utwory takich kompozytorów, jak: Schubert, Schumann, Brahms, R. Strauss, Schönberg, Mahler, Moniuszko, Karłowicz, Szymanowski, Poulenc, Berlioz, Fauré, Debussy, Ravel, de Falla, Czajkowski i Szostakowicz.

Współpracowała z wieloma znakomitymi dyrygentami, takimi jak: Jerzy Maksymiuk, Kazimierz Kord, Jacek Kaspszyk, Marc Minkowski, Jan Krenz, Stanisław Skrowaczewski i Placido Domingo.

Ma w swoim dorobku ważne nagrania, m.in.: kompletne rejestracje studyjne Strasznego dworu Moniuszki wydane przez EMI i Ubu Rex Pendereckiego, oba zrealizowane z zespołem Teatru Wielkiego - Opery Narodowej pod batutą Jacka Kasprzyka. Dokonała wielu nagrań dla Polskiego Radia i Telewizji Polskiej.

fot. Studio Przyjemności

Rafał BARTMIŃSKI – absolwent wydziału wokalno-aktorskiego Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach w klasie Eugeniusza Sąsiadka.

Laureat III miejsca na Konkursu Wokalnym im. Ady Sarii w Nowym Sączu w 2001 roku (III nagroda, IV Międzynarodowego Konkursu Wokalnego im. St. Moniuszki w Warszawie  („najbardziej obiecujący polski tenor”) oraz VI edycji tegoż konkursu w 2007 (II nagroda i 11 nagród pozaregulaminowe, 2007), Międzynarodowego Konkursu Wokalnego im. S. Moniuszki (II nagroda oraz jeden z Six Best Opera Singers of 2012).

Jeszcze w trakcie studiów rozpoczął intensywną działalność koncertową (Msza h-moll, Magnificat J.S. Bacha, Requiem W.A. Mozarta). Na scenie operowej zadebiutował partią Leńskiego w Eugeniuszu Onieginie P. Czajkowskiego w Teatrze Wielkim–Operze Narodowej w Warszawie (TW–ON) w 2002 roku. Od tego roku stale współpracuje z TW–ON, gdzie wykonywał główne role tenorowe w: W krainie czarodziejskiego fletu z muzyką W.A. Mozarta, Halce S. Moniuszki pod dyr. Marca Minkowskiego, Strasznym dworze Moniuszki, Nabucco G. Verdiego, Katii Kabanowej L. Janačka, Madama Butterfly G. Pucciniego, Curlev River B. Brittena, Wozzecku A. Berga. Z zespołem TW–ON koncertował m.in. w Sadler’s Wells w Londynie, Operze w Wilnie, na festiwalu Peralada w Hiszpanii i podczas tournée po Japonii. W 2003 i 2005 roku z zespołem Opery Polskiej odbył tournée po Niemczech, Austrii, Szwajcarii, śpiewając partię Tamina w Czarodziejskim flecie, którą w 2005 roku zadebiutował na deskach Teatru Wielkiego w Poznaniu. Od 2006 regularnie występuje także w Operze Wrocławskiej. W 2009 roku zadebiutował w Teatrze Bolszoj w Moskwie jako Tamburmajor w Wozzecku Berga, a także w Operze Krakowskiej jako Don Ottavio w Don Giovannim Mozarta. Jako Wacław w Marii R. Statkowskiego wystąpił w ramach Wexford Opera Festival, a w rol Pasterza w Królu Rogerze Szymanowskiego w Operze Wrocławskiej, Operze Wiesbaden, Teatro Real w Madrycie, Opéra Bastille w Paryżu, Opernhaus Wuppertal). Ma w repertuarze ponadto główne partie w Napoju miłosnym Donizettiego, Królu Rogerze Szymanowskiego, Raju utraconym Pendereckiego, Słowiku Strawińskiego, Carmen Bizeta. W 2013 roku wystąpił podczas inauguracji nowej Opery Białostockiej w Strasznym dworze Moniuszki.

Artysta występuje regularnie także w repertuarze koncertowym. Śpiewał w Te Deum, Kosmogonii i Credo K. Pendereckiego (nagrania płytowe z Filharmonią Narodową pod dyr. Antoniego Wita), Siedmiu bramach Jerozolimy, Polskim Requiem (z MDR-Sinfonieorchester w Lipsku, Izraelską Orkiestrą Filharmoniczną w Tel Awiwie, Hajfie, Jerozolimie). W 2013 roku wystąpił w Credo Pendereckiego pod batutą Walerija Giergijewa na Jubileuszowej Gali z okazji 80. urodzin kompozytora.

Śpiewał m.in. w Messa di Requiem Verdiego (International Sacred Music w Rydze, Ljubljana Festival), VIII Symfonii Mahlera (The Israel Symphony Orchestra Rishon LeZion, dyr. Noam Sheriff), Harnasiach Szymanowskiego (Théâtre du Châtelet, Paryż), Missa solemnis Beethovena (NOSPR, dyr. Jerzy Semkow), IX Symfonii Beethovena (Filharmonia Narodowa w Warszawie, dyr. Stanisław Skrowaczewski), Mesjaszu Haendela, u boku Emmy Kirkby i Michaela Chance’a, III symfonii Pieśń o nocy Szymanowskiego (Filharmonia Narodowa pod dyr. A. Wita, nagranie DVD), z Sinfonieorchester des Bayreischen Rudfunks w Monachium i Kolonii pod batutą Marissa Jansonsa (nagranie CD) oraz z Orquesta Sinfónica de RTVE w Madrycie pod dyrekcją Hannu Lintu.

Współpracuje m.in. z Filharmonią Narodową, Narodową Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia w Katowicach (NOSPR), Polską Orkiestrą Radiową, Orkiestrą Akademii Beethovenowskiej, Sinfonią Varsovią oraz Filharmonią Krakowską oraz ze znakomitymi dyrygentami, takimi jak Łukasz Borowicz, Gabriel Chmura, Teodor Currentzis, José Maria Florêncio, Miguel Gómez Martínez, Tomáš Hanus, Jacek Kaspszyk, Wojciech Michniewski, Ewa Michnik, Marc Minkowski, Andrzej Straszyński, Tadeusz Wojciechowski, Alberto Zedda.

Występował pod batutą znakomitych dyrygentów jak: Gabriel Chmura, Teodor Currentzis, Miguel Gomez-Martinez, Tomas Hanus, Mariss Jansons, Jacek Kaspszyk, Hannu Lintu, Marc Minkowski, Tadeusz Wojciechowski, Krzysztof Penderecki, Andrzej Straszyński, Antoni Wit, Tadeusz Wojciechowski oraz Alberto Zedda, a także współpracował z reżyserami: David Alden, Dmitri Tcherniakov, MariuszTreliński, Jakob Messer, Michał Znaniecki, Krzysztof Warlikowski, Tomasz Konina, Andrzej Domalik, Krzysztof Zanussi, Krystyna Janda. Dokonał wielu nagrań płytowych: "8 symfonia Kwiaty Polskie"- Mieczysław Weinberg, "Credo", "Kosmogonia"- Krzysztof Penderecki (orkiestra i chór Filharmonii Narodowej dyr. Antoni Wit), "Msze"- Stanisław Moniuszko (chór Filharmonii Narodowej dyr. Henryk Wojnarowski, nagroda Fryderyk 2009), "Psaumes"- Aleksander Tansman, "Vocal- Instrumental Works"- Witold Lutosławski (orkiestra i chór Filharmonii Łódzkiej dyr. Daniel Raiskin), "Falstaff"- Giuseppe Verdi, "Monbar czyli flibustierowie"- Ignacy Feliks Dobrzyński ( Polska Orkiestra Radiowa, Chór Polskiego Radia dyr. Łukasz Borowicz), "Missa Solemnis ex B"-Maksymilian Koperski (Orkiestra Akademii Beethovenowskiej, Chór Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II dyr. Marcin Nałęcz- Niesiołowski), "Oratorio la morte di San Filippo Neri"- Pasquale Anfossi (orkiestra Sinfonia Viva, Poznański Chór Kameralny, nagroda międzynarodowa Złoty Orfeusz 2015).

fot. Larissa Baldovin

Artur JANDA – bas-baryton, pianista. Absolwent Warszawskiej Akademii Muzycznej w klasie śpiewu dr hab. A. Radziejewskiej i w klasie fortepianu prof. K. Gierżoda. Laureat konkursów wokalnych: F. Platówny we Wrocławiu oraz Reszków w Częstochowie. Stypendysta Prezesa Rady Ministrów, Prezydenta Miasta Częstochowy i Rządu Dolnej Austrii. Jako solista występował na większości polskich scen filharmonicznych pod batutami znakomitych dyrygentów. Współpracuje m. in. z zespołem muzyki dawnej La Tempesta, z którym regularnie koncertuje i nagrywa. Od 2008 roku jest solistą Warszawskiej Opery Kameralnej, gdzie występuje w partiach: Orbazzano (Tankred - G. Rossini), Alidoro (Kopciuszek - G. Rossini), Selim (Turek we Włoszech - G. Rossini), Imeneo (Imeneo - G. F. Haendel), Orfeo (Orfeusz i Eurydyka - C. W. Gluck), Eneasz (Dydona i Eneasz - Purcell), Figaro (Wesele Figara - W. A. Mozart), Papageno (Czarodziejski flet - W. A. Mozart), Don Giovanni, Masetto (Don Giovanni - W. A. Mozart), Dulcamara (Napój miłosny - G. Donizetti), Marszałek (Halka wileńska - S. Moniuszko), Azariasz (The Burning Fiery Furnace - B. Britten), Sewer (Polieukt – Z. Krauze), Ben (Telefon - Menotti), Profesor (Operetka - M. Dobrzyński). W roli Sewera wystąpił również w Théâtre du Capitole w Tuluzie (2011). W maju 2011 zadebiutował w National Theater Mannheim rolami un Passante i un Poliziotto w premierze Superfluminy S. Sciarrino. Ponadto, współpracując ze Stowarzyszeniem „Dramma per Musica”, wystąpił na deskach Teatru Stanisławowskiego w Warszawie w roli Pallante (Agrippina - G. F. Haendel), Zoroastro (Orlando - G. F. Haendel) oraz Melisso (Alcina - G. F. Haendel). Jako Il Malaspina w Luci mie traditrici S. Sciarrino, wystąpił na festiwalu „Warszawska Jesień” (2016) oraz na festiwalu „NODO” w Ostravie (2018).

Od listopada 2016 roku współpracuje z Teatrem Wielkim - Operą Narodową w Warszawie, śpiewając partie Zbigniewa w Strasznym dworze S. Moniuszki, Escamilla w Carmen G. Bizeta oraz Dowódcy straży w Cardillacu Hindemitha. Występuje również gościnnie w Reiseopera w Enschede – Holandia (Giulio Cesare - Haendel, Czarodziejski flet - Mozart), Operze Wrocławskiej (Kopciuszek - Rossini, Immanuel Kant – Możdżer), w Operze Nova w Bydgoszczy (Wesele Figara - Mozart, Napój miłosny - Donizetti) , w Operze Bałtyckiej w Gdańsku (Kandyd - Bernstein, Don Bucefalo - Cagnoni, Fidelio - Beethoven), Teatrze Wielkim w Łodzi (Wesele Figara - Mozarta) oraz w Polskiej Operze Królewskiej (Rodelinda - Haendel). W roku 2022 zadebiutował w prestiżowej Złotej Sali Musikverein w Wiedniu. Artur Janda posiada również bogaty repertuar oratoryjny, m.in.: Pasja wg św. Jana, Pasja wg św. Mateusza, Msza h-moll, Weihnachtsoratorium - J.S. Bach, Mesjasz - G. F. Haendel, Pory roku, Stworzenie świata, Teresian Messe - J. Haydn, Requiem, Krönung Messe - W. A. Mozart, Stabat Mater - A. Dvorak, Krönung Messe - F. Liszt, Requiem - G. Fauré, Siedem bram Jerozolimy - K. Penderecki, Te Deum - K. Kurpiński, Te Deum - W. Kilar. Będąc członkiem Sekstetu Wokalnego Muzyki Współczesnej proMODERN (2012-2015) otrzymał 2 nagrody Fryderyk 2015 m.in. w kategorii „Najwybitniejsze nagranie muzyki polskiej” za album „Where Are You. Pieces From Warsaw”. W 2018 roku otrzymał nagrodę Fryderyk 2018 w kategorii „Album roku muzyka dawna” za nagranie Antonio Caldara - Maddalena ai piedi di Cristo. W latach 2019, 2020 i 2022 został nominowany do Teatralnej Nagrody Muzycznej im. Jana Kiepury w kategorii „najlepszy śpiewak operowy”.

fot. ADStudio A.D. Łosowscy

Sławomir HOLLAND – ukończył Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Krakowie – Wydział Aktorski we Wrocławiu.

Współpracował z teatrami w Kielcach, Bydgoszczy oraz z teatrami w Warszawie (Popularny, Szwedzka 2/4, Teatr na Woli, Teatr Polskiego Radia, Teatr Atlantis, Teatr Ateneum). Jego teatralne to blisko pięćdziesiąt ról.

Wziął także udział w ponad stu filmach i serialach, współpracując z największymi reżyserami polskiej sceny filmowej m.in. z Agnieszką Holland, Andrzejem Wajdą, Krzysztofem Zanussim. Realizował także wspólne projekty z Peterem Edwardsem, Johnem Lvoffem, Stevenem Spielbergiem i innymi.

Nagrywa audiobooki i pracuje w dubbingu.

Monodram „Nic Nowego Pod Slońcem” w wykonaniu Sławomira Hollanda, a wyreżyserowany przez Jacka Bursztynowicza, został uhonorowany Złotym Liściem Retro 2012. Prezentowany był w Polsce i za granicą (Londyn, Aszkelon, Naharyia). Kolejny monodram, „Josela Rakowera rozmowa z Bogiem”, autorstwa Zvi Kolitza (muzyka: Michał Górczynski), otrzymał Nagrodę Publiczności na III Łódzkim Festiwalu Monodramu w grudniu 2012. Wydawnictwo Muzyczne DUX wydało w 2013 roku płytę CD z rejestracją tego przedstawienia.

Sławomir Holland jest także wykonawcą i producentem monodramu, komedii pt.: „Zycie Jadzi według mnie”, spektaklu opartego na książce o tym samym tytule, autorstwa Zama Believingooda.

W roku 2012 Krzysztof Penderecki zaprosił Sławomira Hollanda do wykonania partii narratora w „Siedmiu Bramach Jerozolimy” (nagranie dla DUX), co zapoczątkowało ważną dla artysty współpracę. Koncerty w Polsce i za granicą z dziełami kompozytora obejmują także partię narratora w „Pasji św. Łukasza” (Festiwal w Salzburgu, lipiec 2018 i Festiwal w Seulu, październik 2019).

Sławomir Holland jest także producentem, reżyserem i wykonawcą spektaklu opartego na poemacie Abrahama Suckewera „Do Polski”(premiera wrzesień 2018). W grudniu 2021 odbyła się premiera najnowszego monodramu Artysty, „Jak to było naprawdę”, opartego na opowiadaniu Antoniego Słonimskiego, w reżyserii Alicji Choińskiej, z muzyką Kuby Sieniewicza.

fot. Roman Małys