
Wykonawcy:
Orkiestra i Chór Filharmonii Krakowskiej
Michał Klauza – dyrygent
Mariana Poltorak - sopran*
Hazuki Hirano - alt
George Kounoupias - tenor
Artur Garbas - bas-baryton*
*nagroda w XXI Międzynarodowym Konkursie Sztuki Wokalnej
im. Ady Sari w Nowym Sączu
Repertuar:
Robert Nessler - 5 Orchesterlieder na mezzosopran i orkiestrę kameralną
Ludwig van Beethoven – IX Symfonia d-moll op. 125
„Bez muzyki życie byłoby błędem” – pisał F. Nietzsche, dla którego sztuka dźwięków była prawdziwą pasją. Chociaż słynnemu filozofowi nie udało się zostać wybitnym kompozytorem, miał ogromny wpływ na rozwój tej dziedziny, inspirując m.in. G. Mahlera czy R. Straussa. Po teksty Nietzschego sięgnął również austriacki twórca R. Nessler, spod którego pióra w 1984 roku wyszło Fünf Orchesterlieder na mezzosopran i orkiestrę kameralną. Nessler był daleko spokrewniony z A. Webernem i żywo interesował się twórczością swojego sławnego rodaka, któremu bliskie były dzieła ekspresjonisty G. Trakla. Pełne smutku, mroczne wiersze pochodzącego z Salzburga poety, który pod koniec życia przebywał w Krakowie, trafiły również do Fünf Orchesterlieder.
Zagadnienie relacji między autorem tekstu a autorem muzyki stanowi ważny element rozważań nad słowem i dźwiękiem. L. van Beethovena i F. Schillera połączyły ideały Ody do radości – manifestu wolności, sprawiedliwości i braterstwa. Wykorzystując fragmenty poematu z 1785 roku w finale swojej IX Symfonii, Beethoven stworzył jedno z najbardziej symbolicznych dzieł w historii muzyki. Pierwsze publiczne wykonanie utworu odbyło się w 1824 roku w wiedeńskim Kärntnertortheater i zakończyło aplauzem publiczności. Na wyrazy uznania ze strony profesjonalistów trzeba było trochę poczekać, ale kolejne pokolenia zdecydowanie doceniły mistrzowską kompozycję. W 1842 roku w Dreźnie jej wykonanie poprowadził R. Wagner, do entuzjastów ostatniego dzieła Beethovena dołączyli też m.in. H. Berlioz, F. Liszt, A. Bruckner i G. Mahler. Od tamtej pory IX Symfonia pojawia się w historii w różnych kontekstach. W 1972 roku jej fragment ustanowiono hymnem Unii Europejskiej.
Dorota Staszkiewicz