Wykonawcy:
20. rocznica przystąpienia Polski do Unii Europejskiej
Orkiestra i Chór Filharmonii Krakowskiej
Chór Społeczny przy Filharmonii Krakowskiej
Chór Chłopięcy i Dziewczęcy Filharmonii Krakowskiej
Ukraiński Chór Dziecięcy Filharmonii Krakowskiej
Alexander Humala - dyrygent
Mariusz Godlewski - baryton
Iwona Sobotka - sopran
Anne-Lise Polchlopek - mezzosopran
Benjamin Bruns - tenor
Yuriy Yurchuk - baryton
Piotr Piwko - chórmistrz
Marcin Wróbel - przygotowanie Chóru Społecznego
Lidia Matynian - przygotowanie Chóru Chłopięcego i Dziewczęcego
Olena Radko - przygotowanie Ukraińskiego Chóru Dziecięcego
Repertuar:
Henryk Mikołaj Górecki - Beatus Vir op. 38
Ludwig van Beethoven – IX Symfonia d-moll op. 125
Koncert z 30-minutową przerwą, czas trwania ok. 2,5 godz.
Godz. 16.30, Sala Złota – Dyskusyjny Klub Muzyczny
Gościnie – Anna Woźniakowska, dr Iwona Sowińska-Fruhtrunk
Wstęp wolny
Piękno, wzniosłość i przesłanie
Dwa arcydzieła. Zapisały się w wysokiej kulturze muzycznej jako dzieła-symbole – z wyraziście wyartykułowanym przesłaniem. Kierowanym do ludzkości. Ponad czasem. Aktualne duchową i humanistyczną wymową tu i teraz.
GÓRECKI. Beatus vir: początek w Krakowie – z Filharmonią
Psalm Beatus vir op. 38 Henryka Mikołaja Góreckiego zamówiony został przez będącego jeszcze kardynałem Karola Wojtyłę dla uczczenia 900. rocznicy męczeńskiej śmierci krakowskiego biskupa Stanisława. Prawykonania dokonano, wielce to symboliczne, w Krakowie, w kościele Ojców Franciszkanów, 9 czerwca 1979 roku – przez Chór i Orkiestrę Filharmonii Krakowskiej, z udziałem barytona Jerzego Mechlińskiego, pod dyrekcją kompozytora. Dodajmy: w obecności Ojca Świętego, któremu utwór jest dedykowany. Kontekst był znaczący: pierwsza pielgrzymka Papieża-Polaka do ojczyzny. W kodzie psalmu Górecki zaszyfrował w dźwiękach dwie ważne daty: śmierci Świętego Stanisława – 11 kwietnia, jedenaście razy powtarzając 4-dźwiękowe ostinato, oraz dzień wyboru Karola Wojtyły na Papieża – 16 października. Rygorystyczna dyscyplina w tworzeniu dramaturgii – redukcja materii dźwiękowej – maksimum muzycznego wyrazu. Oto cechy indywidualnego stylu kompozytora, uobecniające się także w utworach będących świadectwem jego postawy żarliwie religijnej.
BEETHOVEN. Dziewiąta: idea Wspólnoty
Znana jest przede wszystkim dzięki Odzie do radości Friedricha Schillera, rozbrzmiewającej w jej finale. Słynna Dziewiąta Symfonia d-moll op. 125 Ludwiga van Beethovena ukończona została w roku 1824 stając się wyrazem wiary w siłę człowieka i jego człowieczeństwa. Wers alle Menschen werder Brüder ('wszyscy ludzie będą braćmi') przynosi kwintesencję Schillerowsko-Beethovenowskiego przesłania: zapowiada nastanie elysium pojednanej ludzkości. Głoszone w Dziewiątce hasła ogólnoludzkiego uniwersalnego braterstwa wpisały się w idealizm oświeconego umysłu. Muzyka Symfonii kierowała się jednak już w stronę epoki romantyzmu, z jej koncepcją czucia i wiary, otwierając przed sztuką dźwięków nowe horyzonty. Beethovenowska Dziewiąta ma dopełniające się oblicza. To pierwsze związane jest jeszcze z epoką wzniosłego klasycyzmu. To drugie zwraca się już poza granice oświeceniowego kanonu – ku fantazyjnej wyobraźni.
Małgorzata Janicka-Słysz
Mariusz GODLEWSKI – absolwent Akademii Muzycznej we Wrocławiu w klasie Bogdana Makala. Jest laureatem wielu konkursów krajowych i zagranicznych. Był stypendystą wrocławskiego Samorządu w Dziedzinie Kultury i Sztuki dla Młodych Utalentowanych Wrocławian oraz Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W latach 2001–2002 przebywał na stypendium w Wiedniu w klasie Leopolda Spitzera. W 2002 roku zadebiutował w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej w Warszawie partią Peleasa w operze Debussy'ego Peleas i Melizanda. Jest śpiewakiem goszczącym na wielu scenach operowych, zarówno w Polsce, jak i za granicą.
W 2011 roku zaśpiewał w prapremierze pieśni Pendereckiego Powiało na mnie morze snów na scenie Filharmonii Narodowej w Warszawie. Na zaproszenie Valery’ego Gergieva wystąpił pod jego batutą na Festiwalu Białych Nocy w Sankt Petersburgu. W 2013 roku śpiewał podczas Beijing Music Festival pod dyrekcją Krzysztofa Pendereckiego. W 2014 roku uhonorowany został Teatralną Nagrodą Muzyczną im. Jana Kiepury w kategorii: najlepszy śpiewak za rolę Scarpia w operze Tosca G. Pucciniego oraz rolę Zurgi w operze Poławiacze pereł G. Bizeta. W 2015 roku otrzymał nominację do nagrody Radia Wrocław Kultura za światowego formatu wykonanie roli Eugeniusza Oniegina w operze Czajkowskiego. W roku 2019 roku na zamówienie NIFC powstała solowa płyta z pieśniami St. Moniuszki, którą artysta nagrał wraz z pianistą Radosławem Kurkiem. W tym samym roku została wydana również płyta z pieśniami F. Chopina z udziałem takich artystów, jak: Mariusz Godlewski i Radosław Kurek oraz Olga Pasiecznik i Kevin Kenner.
W swoim repertuarze posiada wiele głównych partii operowych. Artysta wykonuje również lirykę wokalną Schuberta i Brahmsa oraz niemiecką i angielską muzykę baroku.
fot. Kinga Karpati
Iwona SOBOTKA – zdobyła międzynarodowe uznanie jako laureatka Grand Prix Międzynarodowego Konkursu Wokalnego im. Królowej Elżbiety w Brukseli w 2004 roku, I nagrody w Konkursie Wykonawstwa Polskiej Pieśni Artystycznej w Warszawie oraz I nagrody w ramach East & West Artists International Auditions w Nowym Jorku, co doprowadziło do jej debiutanckiego występu w Carnegie Hall.
Absolwentka Akademii Muzycznej im. F. Chopina w Warszawie (dyplom 2005; obecnie Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina) oraz Escuela Superior de Música Reina Sofía w Madrycie, gdzie kształciła się pod kierunkiem wybitnego artysty i pedagoga Toma Krause.
Debiut operowy Iwony Sobotki miał miejsce w Operze Narodowej w Paryżu w 2004 roku, kiedy to wcieliła się w role Pierwszej Damy w Czarodziejskim flecie W.A. Mozarta i Ygraine w Ariane et Barbe-Bleue P. Dukasa. Wzięła również udział w Festiwalu Muzycznym Szlezwik-Holsztyn, wcielając się w tytułową rolę w Halce S. Moniuszki i występując jako Liù w Turandot G. Pucciniego. W ramach Osterfestspiele Baden-Baden zadebiutowała jako Blumenmädchen w Parsifalu R. Wagnera, występując u boku Filharmoników Berlińskich pod dyrekcją Sir Simona Rattle'a. Warto wspomnieć, że wcieliła się również w rolę Paminy w słynnej produkcji Czarodziejskiego fletu W.A. Mozarta, przygotowanej przez Barriego Kosky’ego w Komische Oper Berlin, po której nastąpiło międzynarodowe tournée po Australii, Nowej Zelandii, Makau i Tajwanie.
Wśród najważniejszych wydarzeń minionych sezonów znalazły się liczne programy symfoniczne z udziałem Sir Simona Rattle’a, w tym Chrystus na Górze Oliwnej i IX Symfonia L. van Beethovena wraz z Berliner Philharmoniker, Msza głagolicka L. Janáčka ze Staatskapelle Berlin, Stabat Mater K. Szymanowskiego i Niemieckie Requiem J. Brahmsa z London Symphony Orchestra. Artystka występowała również z takimi zespołami orkiestrowymi jak Orchestre Philharmonique de Luxembourg, Orchestre Philharmonique de Radio France, Wiener Symphoniker, Rundfunk-Sinfonieorchester Berlin, Royal Philharmonic Orchestra, Mahler Chamber Orchestra czy Nashville Symphony, współpracując z wieloma wybitnymi dyrygentami, takimi jak Sir Colin Davis, Marek Janowski, Vladimir Jurowski, Marco Armiliato, Teodor Currentzis, Jesus Lopez Cobos, Juanjo Mena i Massimo Zanetti.
Dużym sukcesem cieszyły się wyśpiewane przez nią role, takie jak Roxana (Król Roger K. Szymanowskiego) w Chicago Opera Theater, Córka (Nos D. Szostakowicza) w Teatro Real w Madrycie, Tatiana (Eugeniusz Oniegin P. Czajkowskiego) czy Donna Anna (Don Giovanni W.A. Mozarta) w Teatrze Operowym im. Czajkowskiego w Perm. Ponadto, wcieliła się w role takie jak Violetta (La Traviata G. Verdiego) i Mimi (La bohème G. Pucciniego) w Operze Narodowej w Warszawie, a także Operze Podlaskiej w Białymstoku. Wykonywała też partię Magdy (La Rondine G. Pucciniego) w Operze Śląskiej oraz tytułowe role w operach Madame Butterfly i Tosca G. Pucciniego oraz Rusałce A. Dvořáka w Teatrze Wielkim w Poznaniu.
W sezonie 2023–2024, Iwona Sobotka jest artystką-rezydentką Filharmonii im. Rubinsteina w Łodzi. Wystąpiła jako solistka w trzech wyjątkowych programach, wykonując Vier Letzte Lieder R. Straussa, Messa da Requiem G. Verdiego i debiutując jako Izolda w koncertowym wykonaniu Tristana i Izoldy R. Wagnera. Ponadto, artystka wystąpiła również w roli solistki podczas koncertów inaugurujących nowy sezon artystyczny w Filharmonii Narodowej. Na scenie operowej zadebiutowała w rolach, m.in.: Desdemony w Otello i Leonory w Il Trovatore G. Verdiego. Ponownie wcieliła się też w postać Violetty Valery w operze Traviata G. Verdiego i tytułową rolę w arcydziele A. Dvořáka Rusałka, występując w Polsce, Hiszpanii, Estonii i Słowacji.
fot. Łukasz Rajchert
Anne-Lise POLCHLOPEK – z wykształcenia skrzypaczka, magister filologii, literatury i architektury, studiowała śpiew w Paryżu pod kierunkiem Claudine Le Coz oraz w Conservatoire national supérieur de musique et de danse w Lyonie w klasie Mireille Delunsch. Członkini Programu Młodych Artystów Opera Fuoco (D. Stern) i Lyon Opera House Studio (J.-P. Fouchécourt), swoje umiejętności doskonaliła w Queen Elisabeth Music Chapel w Belgii pod kierunkiem José Van Dama, Sophie Koch i Stefana Degouta.
Laureatka Międzynarodowego Konkursu Wokalnego w Marmande (2018), Fundacji Royaumont (2020, 2021, 2022) oraz nagrody Déodat de Séverac, którą zdobył wraz z włosko-amerykańską pianistką Elenorą Pertz podczas XI Międzynarodowego Konkursu Wokalno-Pianistycznego Nadii i Lili Boulanger w 2021. Otrzymała również stypendium Mécénat Musical Société Générale (2020–2021). W październiku ubiegłego roku wraz z białoruską pianistką Natallią Jelisiejewem zdobyła Grand Prix na Międzynarodowym Konkursie Wokalnym w Tuluzie.
Wśród najważniejszych występów Artystki w sezonie 2023–2024 na uwagę zasługują: tytułowa rola w Cendrillonie G. Masseneta w Narodowym Teatrze Taichung na Tajwanie (reżyseria: Laurent Pelly) oraz ponowna rola Carmen (Sprawa Carmen, Diana Soh/Alexandra Lacroix) w Grand Théâtre de Luksemburg i Opéra National de Bordeaux (dyrygent: Lucie Leguay), występy w Opéra Royal de Wallonie-Liège (Kátia Kabanová, Leoš Janáček) oraz w operach w Limoges (Sprawa Carmen, rola tytułowa), Toulon (La Belle Hélène Jacques Offenbach, rola tytułowa) i Saint-Etienne (Mesjasz G.F. Haendel, alt solo) oraz Opéra National du Capitole (Pasażerka, M. Weinberg).
Wiosną 2025 roku ukaże się pierwsze nagranie płytowe artystki w Outhere Music.
fot. Cyril Cosson
Benjamin BRUNS – rozpoczął karierę wokalną jako solista altowy w chórze chłopięcym w rodzinnym Hanowerze. Po czterech latach prywatnej nauki śpiewu pod kierunkiem Petera Sefcika, podjął studia w Hochschule für Musik und Theater Hamburg w klasie Renate Behle.
Jeszcze jako student został zaangażowany przez Teatr Operowy w Bremie, z którym współpraca pozwoliła mu na szybkie zbudowanie szerokiego repertuaru i podpisanie kontraktu w Operze Kolońskiej. Dalsza droga poprowadziła go przez Sächsische Staatsoper Dresden do Opery Wiedeńskiej, w zespole której występował od czerwca 2010 roku do czerwca 2020 roku.
Jego repertuar obejmuje partie z oper W.A. Mozarta, takie jak Belmonte (Uprowadzenie z seraju), Tamino (Czarodziejski flet) i Don Ottavio (Don Giovanni), ale także inne ważne role, takie jak Fenton (Falstaff G. Verdiego), Camille’a de Rosillon (Wesoła wdówka F. Lehára), Lizander (Sen nocy letniej B. Brittena), Don Ramiro (Kopciuszek G. Rossiniego), Borisa Grigorievica (Katia Kabanova L. Janáčka) czy Włoski Tenor w dwóch operach R. Straussa Capriccio i Kawaler srebrnej róży. Ważny wpływ na jego dalszą karierę solistyczną i rozwój artystyczny miały role w operach i dramatach R. Wagnera: Lohengrin, Złoto Renu, Latający Holender i Walkiria. Wiosną 2020 roku Benjamin Bruns po raz pierwszy wystąpił na deskach Opery Wiedeńskiej jako Florestan w Fideliu L. van Beethovena. W 2023 roku wystapił jako Cesarz w Kobieta bez cienia R. Straussa w Operze Państwowej w Stuttgarcie. W Monachium kreował tytuową rolę w Lohengrinie R. Wagnera w Bawarskiej Operze Państwowej pod batutą Francois-Xaviera Rotha (reżyser: Kornél Mundruczó).
W czerwcu 2024 zaśpiewa partię Pieta vom Fassa w Le Grand Macabre G. Ligetiego pod batutą Kenta Nagano (reżyser: Krzysztof Warlikowski).
Oratoria i pieśni stanowią ważny kontrapunkt dla jego pracy scenicznej. Jego obszerny repertuar koncertowy koncentruje się na wielkich dziełach sakralnych J.S. Bacha, G.F. Haendla, J. Haydna, W.A. Mozarta, F. Schuberta i F. Mendelssohna. Artysta występuje ze wszystkimi najważniejszymi niemieckimi orkiestrami, takimi jak Filharmonia Berlińska, Orkiestra Symfoniczna Radia Bawarskiego, Orkiestra Gewandhaus w Lipsku i Akademie für Alte Musik Berlin, a także z renomowanymi zespołami międzynarodowymi, takimi jak Filharmonia Wiedeńska, Bostońska Orkiestra Symfoniczna, Bach Collegium Japan, Filharmonia Czeska, Orkiestra Symfoniczna w Sydney, Orkiestra Kameralna w Bazylei oraz Chór i Orkiestra Accademia di Santa Cecilia w Rzymie.
Sezon koncertowy 2023/2024 obejmuje interesujące projekty i rzuca światło na cały zakres repertuaru Benjamina Brunsa: w Monachium Stworzenie świata J. Haydna pod batutą Sir Simona Rattle'a i VIII Symfonię G. Mahlera pod batutą Kirilla Petrenki; w Heidelbergu kantata Faust et Hélene Lili Boulanger; IX Symfonia Beethovena w Bambergu, pod batutą Tarmo Peltokoskiego; Pieśń o Ziemi Mahlera w Lahti, pod batutą Matthiasa Pintschera, oratorium Paulus Mendelssohna w Madrycie, pod batutą Masaaki Suzuki, a także Pasję według św. Mateusza Bacha i Pieśń o Ziemi Mahlera (pod batutą Jonathana Notta) w Japonii. W lipcu 2024 roku powróci na Galę Operetkową w Grafenegg pod batutą Johannesa Wildnera.
Benjamin Bruns jest laureatem licznych konkursów, w tym Konkursu Bundeswettbewerb Gesang Berlin, Konkursu Mozartowskiego w Hamburgu oraz Międzynarodowego Konkursu Wokalnego Kammeroper Schloss Rheinsberg. Wśród zdobytych przez niego nagród specjalnych znajduje się Nagroda Kurta Hübnera przyznana przez Teatr w Bremie oraz Nagroda Młodych Śpiewaków w ramach Festiwalu Muzycznego w Szlezwiku-Holsztynie.
Jego płyta CD zatytułowana Dichterliebe, obejmująca utwory Dichterliebe i Der arme Peter R. Schumanna, An die ferne Geliebte Beethovena i Liederstrauß Hugo Wolfa (z udziałem Karoli Theill przy fortepianie), została wysoko oceniona przez prasę i nominowana do nagrody International Classical Music Awards, a także do Niemieckiej Nagrody Płytowej w kategorii „recital wokalny". Najnowszy album Bruna to nagranie Winterreise Schuberta z towarzyszeniem Karoli Theill.
fot. Sara Schoengen
Yuriy YURCHUK – baryton pochodzenia brytyjsko-ukraińskiego. W latach 2014–2016 był uczestnikiem programu Jette Parker Young Artists w Royal Opera House w londyńskiej Covent Garden.
Laureat nagród m.in. w Międzynarodowym Konkursie Wokalnym im. Królowej Sonji (Norwegia), Międzynarodowym Konkursie Wokalnym im. Montserrat Caballe (Hiszpania), Międzynarodowym Konkursie Wokalnym im. Ottavio Ziino (Rzym), Konkursie Wokalnym Fundacji Bel Canto rodziny Monastero (USA) oraz Konkursie Wokalnym Fundacji Fritza i Lavinii Jensenów (USA).
Od sezonu artystycznego 2016/2017 jest głównym śpiewakiem Royal Opera House, gdzie wykonywał partie takie jak: Angelotti w Tosce, Marcello w Cyganerii, Książę Yamadori w Madame Butterfly, Mandaryn Turandot G. Pucciniego; Baron Douphol w Traviacie, Flamandzki Deputowany w Don Carlosie G. Verdiego oraz Schlemil w Opowieściach Hoffmanna J. Offenbacha, a także różne partie w operze Nos D. Szostakowicza. Tosce, Marcello w Cyganerii, Książę Yamadori w Madame Butterfly, Mandaryn Turandot G. Pucciniego; Baron Douphol w Traviacie, Flamandzki Deputowany w Don Carlosie G. Verdiego oraz Schlemil w Opowieściach Hoffmanna J. Offenbacha, a także różne partie w operze Nos D. Szostakowicza.
Występował w Nowym Teatrze Narodowym w Tokio (Eugeniusz Oniegin P. Czajkowskiego). W 2023 roku odbyły się też jego pierwsze koncerty z Württembergische Philharmonie Reutlingen i Bournemouth Symphony Orchestra. W sezonie artystycznym 2022/2023 artysta wyśpiewał partię Germonta w Traviacie na deskach Northern Ireland Opera i tytułową rolę Eugeniusza Oniegina w brukselskiej La Monnaie, a także zadebiutował rolą Renato w Balu Maskowym G. Verdiego. Wykonał również Dzwony S. Rachmaninowa z towarzyszeniem londyńskiej Philharmonia Orchestra. Ostatnio kreował również takie role, jak Marcello w Cyganerii (Northern Ireland Opera, Opernhaus Zürich, Opera North, DePaul Opera Theatre), tytułowa rola w Eugeniuszu Onieginie na deskach Ukraińskiej Opery Narodowej, role w operach G. Pucciniego Manon Lescaut i Turandot w Opernhaus Zürich, Ford (Falstaff Verdiego) w Chicago oraz Czterej Złoczyńcy w Opowieściach Hoffmanna. Eugeniusz Oniegin P. Czajkowskiego). W 2023 roku odbyły się też jego pierwsze koncerty z Württembergische Philharmonie Reutlingen i Bournemouth Symphony Orchestra. W sezonie artystycznym 2022/2023 artysta wyśpiewał partię Germonta w Traviacie na deskach Northern Ireland Opera i tytułową rolę Eugeniusza Oniegina w brukselskiej La Monnaie, a także zadebiutował rolą Renato w Balu Maskowym G. Verdiego. Wykonał również Dzwony S. Rachmaninowa z towarzyszeniem londyńskiej Philharmonia Orchestra. Ostatnio kreował również takie role, jak Marcello w Cyganerii (Northern Ireland Opera, Opernhaus Zürich, Opera North, DePaul Opera Theatre), tytułowa rola w Eugeniuszu Onieginie na deskach Ukraińskiej Opery Narodowej, role w operach G. Pucciniego Manon Lescaut i Turandot w Opernhaus Zürich, Ford (Falstaff Verdiego) w Chicago oraz Czterej Złoczyńcy w Opowieściach Hoffmanna.
W lipcu 2024 roku Yuriy Yurchuk zaśpiewa podczas Festiwalu Operowego w Savonlinnie (Don Giovanni W.A. Mozarta). Don Giovanni W.A. Mozarta).
fot. Inna Kostukovsky
Na koncert zaprasza:
