Wykonawcy:

Orkiestra i Chór Filharmonii Krakowskiej

Łukasz Borowicz – dyrygent

Jonathan Plowright – fortepian
Lidia Sosnowska - sopran

Iwona Sułkowska-Kozłowska - alt

Bartłomiej Chorąży - tenor

Maciej Drużkowski - bas

Piotr Piwko – chórmistrz

Repertuar:

Kiedy W.A. Mozart zdecydował się przenieść z rodzinnego Salzburga do Wiednia, musiał zdobyć w stolicy odpowiednią reputację. Przypomniał sobie, jak wielki sukces odniósł jego V Koncert fortepianowy w Mannheim i zapragnął powtórzyć go w Wiedniu. Skomponował alternatywną, bardziej melodyjną od pierwotnej wersję finału, wykorzystując podobny zestaw instrumentów. Tak powstało Rondo koncertowe D-dur, które pod względem formalnym jest właściwie zbiorem wariacji. Mozart po raz pierwszy zaprezentował je publiczności w 1782 roku. Rondo tak spodobało się wiedeńczykom, że już na premierze zażądano bisu!

W przeciwieństwie do Mozarta, J. Haydn nigdy nie aspirował do bycia wirtuozem klawiatury. Spotkanie z Wolfgangiem zmieniło nieco podejście statecznego „papy Haydna” do koncertów na instrumenty klawiszowe i w jego ostatnim Koncercie D-dur widoczne są wpływy twórczości „złotego dziecka”. Niestety, nie znamy okoliczności powstania tego utworu. Wiadomo, że Haydn skomponował go pomiędzy rokiem 1780 a 1783. Opublikowany w 1784, trzyczęściowy Koncert posiada dwie zachowane kadencje, a także żywy finał w formie ronda.

Jako kierownik kapeli księcia N. Esterházy’ego, Haydn zobowiązał się kontraktem do pisania jednej mszy rocznie. W latach 1796–1802 powstało ich sześć, w tym tzw. Harmoniemesse. Haydn skomponował ją w 1802 roku z okazji imienin małżonki księcia. Pierwsze wykonanie odbyło się pod kierownictwem kompozytora w Eisenstadt. Haydn zatytułował swoje dzieło po prostu Messe (’msza’), ale pod koniec XIX wieku utrwalił się przydomek Harmoniemesse, pochodzący od dominacji w utworze instrumentów dętych.

Dorota Staszkiewicz

Łukasz BOROWICZ – dyrygent-szef Orkiestry Filharmonii Poznańskiej i dyrektor muzyczny Filharmonii Poznańskiej, I dyrygent gościnny Filharmonii Krakowskiej. Urodził się w 1977 roku w Warszawie. Studiował w klasie Bogusława Madeya w Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie, tam też uzyskał tytuł doktora w dziedzinie dyrygentury pod kierunkiem Antoniego Wita. W latach 2007–2015 pełnił funkcję dyrektora artystycznego Polskiej Orkiestry Radiowej, a w latach 2006–2021 był I dyrygentem gościnnym Orkiestry Filharmonii Poznańskiej.

W 2008 roku został wyróżniony Paszportem Polityki, w 2011 roku – nagrodą Koryfeusz Muzyki Polskiej, w 2013 roku – Nagrodą im. Cypriana Kamila Norwida, w 2014 roku – nagrodą Tansman za wybitną indywidualność muzyczną, a w 2021 roku Nagrodą Honorową Związku Kompozytorów Polskich.

Jako dyrygent operowy zadebiutował w Teatrze Wielkim - Operze Narodowej w Warszawie Don Giovannim Wolfganga Amadeusza Mozarta. W 2018 roku poprowadził spektakl Hugenoci Giacomo Meyerbeera w Opéra Bastille. W 2019 roku poprowadził premierę Halki Stanisława Moniuszki w Theater and der Wien, w reżyserii Mariusza Trelińskiego i z udziałem Piotra Beczały (polska premiera tej inscenizacji pod jego batutą odbyła się Teatrze Wielkim - Operze Narodowej w Warszawie, w 2020 roku).

Dyrygował m.in.: Israel Philharmonic, London Philharmonic Orchestra, Royal Philharmonic Orchestra, BBC Scottish Symphony Orchestra, Akademie für Alte Musik, RIAS Kammerchor, WDR Sinfonieorchester, SWR Sinfonieorchester, Bamberger Symphoniker, Deutsche Symphonie-Orchester Berlin, Orquestra Titular del Teatro Real, The Paris Opera Orchestra, L’Opéra Orchestre national Montpellier Occitanie, Prague Symphony Orchestra FOK, Janáček Philharmonic Orchestra, Los Angeles Philharmonic New Music Group i większością polskich orkiestr symfonicznych.

Dyskografia Łukasza Borowicza liczy ponad 120 albumów. Nagrania zostały nagrodzone dwukrotnie nagrodą ICMA (2015 i 2018) oraz czterokrotnie Diapason d'Or. Łukasz Borowicz jest profesorem Akademii Muzycznej im. Krzysztofa Pendereckiego w Krakowie.

lukaszborowicz

fot. K. Zamoyski

Jonathan PLOWRIGHT – przez krytyków określany „gigantem muzyki o niedoścignionej technice”. Brytyjski pianista, absolwent Royal Academy of Music, którą ukończył w 1983 roku ze złotym medalem, stypendysta Fulbright Scholar, laureat wielu nagród w konkursach muzycznych (m.in. Royal Overseas League Competition i European Piano Competition). Doceniany przez krytykę i publiczność, daje recitale na całym świecie, występuje z czołowymi orkiestrami i zespołami, nagrywa dla licznych rozgłośni radiowych. Jego nagrania dla wytwórni Hyperion otrzymały entuzjastyczne opinie znawców na całym świecie.

Występował z wieloma renomowanymi orkiestrami, w tym m.in. z London Philharmonic Orchestra, BBC Scottish Symphony, Royal Philharmonic Orchestra, English Chamber Orchestra. Pracował z wybitnymi dyrygentami, takimi jak np. Martyn Brabbins, Paul Daniel, Sir Neville Marriner, Gérard Korsten, Christoph Koenig, Barry Wordsworth, Łukasz Borowicz, Antoni Wit.

Pianista jest też uznanym kameralistą. Chętnie bierze udział w niekonwencjonalnych wydarzeniach artystycznych – grał m.in. w Wigmore Hall w Londynie podczas obchodów stulecia śmierci Isaaca Albéniza, podczas corocznego cyklu koncertów z serii Black and White Keys w Sendesaal w Bremie i Piano Marathon w Moguncji. Jednym z najbardziej niezwykłych jego występów był udział w wykonaniu Błękitnej rapsodii George’a Gershwina przez połączone siły zespołów muzycznych United States Air Force i Armii Czerwonej. Zdarza mu się dawać koncerty także w bardzo nietypowych miejscach – na plantacji winorośli w Kalifornii czy w rezerwacie dzikich słoni w Afryce Południowej.

Jonathan Plowright ma bogatą dyskografię. W latach 2012–2017 dla BIS Records nagrał wszystkie utwory na fortepian Johannesa Brahmsa. Szczególne jednak miejsce w jego repertuarze zajmuje muzyka polska – można powiedzieć, że pianista jest ambasadorem polskiego repertuaru romantycznego. Jego płyta z koncertami Władysława Żeleńskiego i Aleksandra Zarzyckiego, która ukazała się w 2013 roku, w ramach serii The Romantic Piano Concerto pod batutą Łukasza Borowicza, znalazła się na trzecim miejscu na liście przebojów klasyki (Classical Charts). Natomiast nagranie Hommage à Chopin znalazło się wśród dwudziestu najlepszych na liście przebojów klasyki i uhonorowane zostało nagrodami Preis der Deutschen Schallplattenkritik, Gramophone Editor’s Choice, Diapason D’Or oraz płytą tygodnia Classic Fm i ABC Classic FM. Natomiast jego płyta Homage to Paderewski została płytą tygodnia Daily Telegraph Classical CD.

W Roku Chopinowskim 2010 wystąpił w Warszawie z Orkiestrą Filharmonii Narodowej podczas obchodów 200. rocznicy urodzin Fryderyka Chopina. W 2012 roku z Kwartetem imienia Szymanowskiego nagrał utwory polskich kompozytorów romantycznych – Juliusza Zarębskiego i Władysława Żeleńskiego – a płyta ta otrzymała tytuł BBC Music Magazine Chamber Choice. Z kolei wcześniejsze dwie płyty z 2002 i 2004 roku z nagraniami utworów innego zapomnianego polskiego kompozytora, Zygmunta Stojowskiego, doprowadziły do zainteresowania jego muzyką i docenione zostały przez krytykę.

W 2018 roku pianista uczestniczył w projekcie 100 na 100. Muzyczne dekady wolności, którego jednym z elementów było wykonanie 11 listopada 2018 roku, 100 utworów polskich kompozytorów w interpretacji znakomitych solistów i orkiestr, na 11 estradach na świecie i w 11 najlepszych salach koncertowych w Polsce. Jonathan Plowrirght, w Auli UAM zagrał wtedy wraz Orkiestrą Filharmonii Poznańskiej pod batutą Łukasza Borowicza, Koncert fortepianowy a-moll op. 17 Ignacego Jana Paderewskiego. Dwa lata później, z Filharmonikami Poznańskimi i Łukaszem Borowiczem nagrał album Michał Bergson, Concerto symphonique pour piano avec orchestre op. 62 / Music from the Opera Luisa di Montfort. W 2021 roku dla wytwórni Hyperion nagrał Koncert fortepianowy Jerzego Gablenza.

fot. D. Shaw

Lidia SOSNOWSKA - sopranistka, rozpoczęła naukę śpiewu w Państwowej Szkole Muzycznej im. Władysława Żeleńskiego w Krakowie, pod kierunkiem Macieja Gallasa. Od samego początku swojej edukacji muzycznej brała udział w licznych przedstawieniach, koncertach i konkursach. Po ukończeniu szkoły kontynuowała studia na Akademii Muzycznej w Krakowie, gdzie w 2019 roku uzyskała dyplom z wyróżnieniem. Wzbogacała swoje umiejętności uczestnicząc w kursach mistrzowskich, między innymi z udziałem Mariusza Kwietnia, Piotra Beczały, Teru Yoshihary czy Sivan Rotem.

Na swoim koncie ma między innymi rolę Tatiany w operze Eugeniusz Oniegin oraz rolę Kleopatry w operze Juliusz Cezar G.F. Händla. W 2018 roku wystąpiła na festiwalu "Muzyka w Starym Krakowie", wykonując między innymi cykl Pieśni kurpiowskich K. Szymanowskiego.

W 2022 roku zadebiutowała na krakowskim Festiwalu Muzyki Filmowej, wykonując Suitę Marcina Skolimowskiego z filmu Ciemno, prawie noc. Współpracowała z orkiestrami Opery Krakowskiej, Filharmonii Krakowskiej oraz Capelli Cracoviensis. Śpiewała pod batutą takich dyrygentów jak Sascha Goetzel, Sebastian Perłowski, Tomasz Tokarczyk, Paul Esswood czy Jan Stokłosa.

fot. Sosnowska

Iwona SUŁKOWSKA-KOZŁOWSKA – ukończyła z wyróżnieniem studia na Wydziale Wokalno-Aktorskim Akademii Muzycznej (obecnie im. K. Pendereckiego) w Krakowie w klasie Ewy Kowalczyk oraz studia podyplomowe w Staatliche Hochschule für Musik w Karlsruhe w klasie śpiewu Margi Schiml.

Uczestniczyła w kursach mistrzowskich prowadzonych przez m.in. Ryszarda Karczykowskiego, Christiana Elssnera, Annę Reynolds, Hilde Zadek, Dariusza Grabowskiego.

W latach 2002–2006 regularnie współpracowała z Berliner Rundfunkchor. Od 2007 roku jest artystką Chóru Filharmonii Krakowskiej. Współpracowała z orkiestrami i zespołami kameralnymi w kraju i za granicą m.in. Krakowską Orkiestrą Kameralną, Marburger Kammerorchester, Neues Orchester Karlsruhe, Vokal Ensemble w Karlsruhe, SWR Sinfonieorchester Baden-Baden/Freiburg, Berliner Rundfunkchor, Berliner Philharmoniker, Cracow Singers, Collegium Zieleński, Górecki Chamber Choir, Chórem Polskiego Radia, Capellą Cracoviensis oraz z wybitnymi dyrygentami, jak m.in. Andreas Weiss, Friedrich Haider, Sir Simon Rattle, Kent Nagano, Marek Janowski, Robin Gritton, Stefan Parkman, Simon Halsey, Uwe Gronostay, Sigurd Brauns, James Wood, Gerd Müller-Lorenz, Michael Gielen, Esa-Pekka Salonen, Alexander Liebreich, Ola Rudner, Krzysztof Penderecki, Gabriel Chmura, Evgen Savchuk, Helmuth Rilling, Roland Bader, Antonino Fogliani, Charles Olivieri-Munroe, Jacek Kaspszyk, Stanisław Gałoński, Stanisław Krawczyński.

Bartłomiej CHORĄŻY – absolwent Akademii Muzycznej (obecnie im. K. Pendereckiego) w Krakowie w klasie śpiewu solowego Jacka Ozimkowskiego. Swój warsztat wokalny doskonali, współpracując z Dariuszem Grabowskim. Brał udział w mistrzowskich kursach interpretacji i wykonawstwa polichóralnej muzyki barokowej, prowadzonych przez Josa Van Veldhovena.

W swoim dorobku artystycznym posiada między innymi występy w Weselu Figara W.A. Mozarta, Rigoletcie i Traviacie G. Verdiego na Międzynarodowym Festiwalu Bursztynowym – Opera Europy, w Filharmonii Kaliningradzkiej oraz Filharmonii Bałtyckiej w Gdańsku. Brał udział w wielu festiwalach, w tym również o randze międzynarodowej, takich jak: Festiwal Musica Poetica, Misteria Paschalia, Actus Humanus, Rossini in Wildbad Festival, Royal Opera Festival, Muzyczny Festiwal w Łańcucie, Salezjańskie Lato, Festiwal Muzyki Filmowej w Krakowie, czy wielokrotnie w Międzynarodowym Festiwalu im. G.G. Gorczyckiego – prezentując wraz z Cracow Royal Singers muzykę polskich mistrzów baroku. Na stałe współpracuje z różnymi zespołami muzyki dawnej w całej Polsce, jak m.in. Zespół Muzyki Dawnej Diletto czy Capella Virdimontana.

Od 2012 roku jest artystą Chóru Filharmonii im. K. Szymanowskiego w Krakowie. Z powodzeniem śpiewa zarówno chóralne, jak i solowe partie wokalne, nieustannie poszerzając swój repertuar. W jego solowym portfolio widnieją m.in. takie pozycje, jak: Sigismondo G. Rossiniego, Weihnachtsoratorium J.S. Bacha, Mesjasz G.F. Haendla, Requiem d-moll, Msza Koronacyjna W.A. Mozarta i wiele innych.

Bartłomiej Chorąży jest członkiem Męskiego Zespołu Wokalnego Filharmoników Krakowskich, a od 2016 roku współpracuje również z oktetem wokalnym Octava Ensemble. Jest współzałożycielem zespołu wokalnego Cracow Baroque Consort.

Występował pod batutą znakomitych dyrygentów, takich jak Alexander Liebreich, Ola Rudner, Krzysztof Penderecki, Gabriel Chmura, Evgen Savchuk, Helmuth Rilling, Roland Bader, Charles Olivieri-Munroe, Jacek Kaspszyk, Sirkka-Liisa Kaakiknen-Pilch, Jos Van Veldhoven.

fot. S. Dudek

Maciej DRUŻKOWSKI – absolwent Wydziału Wokalno-Aktorskiego Akademii Muzycznej (obecnie im. K. Pendereckiego) w Krakowie w klasie śpiewu solowego Jacka Ozimkowskiego. Umiejętności wokalne doskonalił na kursach mistrzowskich i warsztatach wokalnych prowadzonych m.in. przez: Ryszarda Karczykowskiego, Paula Esswooda, Marka Rzepkę, Dariusza Grabowskiego.

Debiutował w 2009 roku rolą Achilla w operze Juliusz Cezar G.F. Haendla, następnie kreował partie m.in.: Schaunarda w Cyganerii G. Pucciniego, Germonta w Traviacie G. Verdiego oraz liczne solowe partie oratoryjne.

Współpracował z wieloma cenionymi dyrygentami, m.in. Antonim Witem, Gabrielem Chmurą, Alexandrem Libreichem, Łukaszem Borowiczem, Krzysztofem Pendereckim, Vincentem Dumestrem.

Na stałe związany jest z Filharmonią Krakowską, współpracuje również z Capellą Cracoviensis, Operą Krakowską, Zespołem Camerata Silesia. Występuje w kraju i za granicą z repertuarem oratoryjnym, operowym i pieśniarskim. Prowadzi również działalność pedagogiczną.

W dorobku artystycznym ma liczne nagrania radiowe i płytowe, w tym pierwsze w historii nagranie Mszy łacińskiej Des-dur Stanisława Moniuszki.

fot. K. Mika