Wykonawcy:

Projekt Muzyczne Mosty

Capella Cracoviensis na instrumentach historycznych
Jan Tomasz Adamus - dyrygent
Chen Reiss – sopran

Thomas Hampson – baryton

Repertuar:

Johannes Brahms - Ein deutsches Requiem

Koncert bez przerwy, czas trwania ok. 75 min.

Ein deutsches Requiem Johannesa Brahmsa jest jednym z najbardziej niezwykłych utworów religijnej muzyki żałobnej. Współczesny Brahmsowi krytyk muzyczny, Eduard Hanslick napisał, że „od czasu Mszy h-moll Bacha i Missa Solemnis Beethovena nie napisano w tej dziedzinie jeszcze nic, co mogłoby się równać Niemieckiemu Requiem”. Pierwsze wykonanie dzieła nastąpiło 18 lutego 1869 r. w Lipsku. Przydomek „niemieckie” w tytule odnosi się jedynie do zastosowanego przez kompozytora języka, w którym podał szesnaście wybranych przez siebie biblijnych wątków splatając je w libretto o wyraźnie ekumenicznym charakterze. Podczas gdy typowe requiem koncentruje się na wstawiennictwie za oczekującymi sądu ostatecznego i modlitwie za ich wybawienie, to Requiem Brahmsa skupia się na żałobnikach, opłakujących tu na ziemi swoich zmarłych. „Dokończyłem wiec swą żałobną muzykę jako błogosławieństwo dla żałobników. I znalazłem to samo pocieszenie, które w muzyce przekazałem płaczącym jako znak”. Brahms w młodym wieku doświadczył bólu po stracie bliskich i najprawdopodobniej dlatego właśnie większość Requiem była ukończona, gdy ich autor miał zaledwie 33 lata. Praca nad nim pochłonęła ponad 10 lat (od 1857 do 1868 r.) i chociaż Brahms nigdy nie stworzył opery, to Requiem jest jego najbardziej teatralnym symfonicznym utworem.

Ewa Siemdaj

Chen REISS (sopran) zdobyła uznanie w czasach, gdy współpracowała z zespołem Bayerische Staatsoper, pod kierownictwem muzycznym Zubina Mehty. Przez kilka lat była artystką-rezydentką Opery Wiedeńskiej. Wykonywała główne partie operowe na takich scenach, jak: Théâtre des Champs-Élysées, Teatro alla Scala, Semperoper Dresden, Deutsche Oper Berlin, De Nationale Opera, Wiener Festwochen czy Teatro del Maggio Musicale Fiorentino.

Występowała w najważniejszych salach koncertowych jak Filharmonia Wiedeńska, Filharmonia Berlińska, Carnegie Hall, Musikverein, Wigmore Hall, Tonhalle Düsseldorf, Laeiszhalle Hamburg i Palais des Beaux-Arts w Brukseli.

Do największych osiągnięć artystki należą: rola Marcelliny w nowej odsłonie Leonore L. van Beethovena (oryginalna wersja Fidelia) oraz jej debiuty sceniczne w rolach Zuzanny w Weselu Figara W.A. Mozarta i Ännchen w Wolnym strzelcu C. von Webera w Operze Wiedeńskiej, gdzie wystąpiła również jako Ginevra w Ariodante G.F. Haendla i Sophie w Kawalerze srebrnej róży R. Straussa. Śpiewała w Royal Opera House w Londynie jako Zerlina w Don Giovannim W.A. Mozarta. Debiutowała także w tytułowej roli w Zaide W.A. Mozarta w Teatro dell'Opera di Roma, w Teatro Real w Madrycie i Gran Teatre del Liceu w Barcelonie jako Ginevra oraz jako Liu Turandot G. Pucciniego z Israel Philharmonic Orchestra.

Koncertowała z takimi zespołami, jak Orkiestra Gewandhaus w Lipsku, Staatskapelle Berlin, Concerto Köln, Mozarteum Orchestra Salzburg, Orchestre de Paris, orkiestry symfoniczne w Chicago, Pittsburghu i Dallas, a także może poszczycić się współpracą z takimi dyrygentami, jak Daniel Barenboim, Christoph Eschenbach, Daniel Harding, Manfred Honeck, Marek Janowski, Paavo Järvi, Adam Fischer, Omer Meir Wellber, Donald Runnicles, Christian Thielemann, William Christi i Franz Welser-Möst.

Artystka jest regularnie zapraszana na BBC Proms oraz do udziału w wielu znaczących Festiwalach w Salzburgu, Szlezwiku-Holsztynie, Rheingau i Lucernie.
fot. Paul Marc Mitchell

Thomas HAMPSON (baryton) – czołowy amerykański baryton, zdobywca wielu nagród i wyróżnień za wirtuozerię oraz działania na rzecz kultury, pochodzi ze Spokane w stanie Waszyngton. W dyskografii artysty, na którą składa się przeszło 150 albumów, znajdują się płyty nagrodzone Grammy Award, pięcioma nagrodami Edisona a także Grand Prix du Disque. W 2009 roku Rada Atlantycka Miasta Waszyngton przyznała artyście nagrodę za jego wyjątkowe inicjatywy w dziedzinie kultury, a Filharmonia Nowojorska powierzyła mu swoją pierwszą rezydencję artystyczną. Rok później Biblioteka Kongresu USA, w której piastuje stanowisko specjalnego doradcy ds. badań nad muzyką i jej wykonawstwem, wyróżniła go tytułem Żywej Legendy. Hampson jest również honorowym profesorem na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu w Heidelbergu i doktorem honoris causa Manhattan School of Music, Konserwatorium Nowej Anglii, Whitworth College i Konserwatorium San Francisco oraz członkiem honorowym Royal Academy of Music w Londynie. Artysta szczyci się tytułem Kammersängera Opery Wiedeńskiej, a wśród przyznanych mu odznaczeń poczesne miejsca zajmują Order Sztuk i Literatury Republiki Francuskiej najwyższej klasy (Komandor) oraz Austriacka Odznaka Honorowa Sztuki i Nauki.

Jego wyjątkowa kariera to nie tylko obecność na światowych scenach w repertuarze operowym, nagrania i „ambasadorowanie pieśniom”, lecz również żywe zainteresowania badaniami, edukacją, programami pozwalającymi muzyce docierać do środowisk nieuprzywilejowanych, a nawet… technologią. Thomas Hampson trafił do Amerykańskiej Akademii AMACAD stosunkowo niedawno, jednak już wkrótce potem światowe uznanie zaczęły zdobywać zarówno jego programy, jak i nagrania zgłębiające bogactwo i różnorodność stylistyczną, językową i historyczną pieśni, dogłębnie przygotowane i twórczo zbudowane przez artystę. Założona przezeń w 2003 roku Fundacja Hampsong wykorzystuje sztukę wokalną do promowania dialogu i zrozumienia międzykulturowego.

Do najważniejszych wydarzeń sezonu artystycznego 2022/23 należą bez wątpienia: galowy koncert z Dallas Symphony Orchestra, wykonanie pieśni Mahlera z Baltimore Symphony Orchestra, Belgian National Orchestra, Trondheim Symfoniorkester, Orchestre national de Lyon and MDR Leipzig. Wystąpi również z koncertami kameralnymi i recitalami w Muziekgebouw w Amsterdamie, Mozart-Saal w Stuttgarcie. Wspólnie z Marthą Argerich wykonają też Dichterliebe F. Schuberta w KKL Luzern. Pojawi się też ponownie na deskach Opéra national de Paris jako Richard Nixon w wystawieniu opery Johna Adamsa Nixon w Chinach pod batutą G. Dudamela.

Wystąpił w Opernhaus Zürich w roli Jana Vermeera w światowej premierze opery Stefana Wirtha Dziewczyna z perłą oraz w Teatro Real de Madrid w roli Don Alfonso w Così fan tutte W.A. Mozarta.

fot. Kristin Hoebermann

CAPELLA CRACOVIENSIS - wykonuje repertuar od renesansowej polifonii po wczesnoromantyczne opery na instrumentach z epoki i przy użyciu historycznych praktyk wykonawczych. Jest gościem wielu ważnych festiwali i sal koncertowych: Concertgebouw Amsterdam, Bachfest Leipzig, SWR Festspiele Schwetzingen, Händel Festspiele Halle, Haydn Festspiele Brühl, Opéra Royal Versailles, Theater an der Wien, NOSPR Katowice, Filharmonia Szczecin, Misteria Paschalia Kraków. Gośćmi zespołu byli m. in.: Evelino Pidó, Christophe Rousset, Alessandro Moccia, Giuliano Carmignola, Paul Goodwin, Andrew Parrott, Paul McCreesh.

Jednym z największych sukcesów Capelli Cracoviensis było wykonanie w sierpniu 2016 roku Krakowie w jeden dzień na historycznych instrumentach kompletu symfonii Beethovena z transmisją radiową na żywo. Wystąpiło 90 instrumentalistów, 44 śpiewaków i 5 dyrygentów z 14 krajów, na widowni zasiadło łącznie 2300 osób.

Ostatnie dokonania zespołu to m. in. pierwsze polskie wykonanie dzieł Wagnera na historycznych instrumentach z udziałem Waltraud Meier (Wesendonck-Lieder) oraz nagrania oper dla wytwórni Decca Adriano in Siria Giovanni Battista Pergolesi oraz Germanico in Germania Nicola Porpora (nagrodzona Diapason d’Or). Inne nagrania płytowe to m. in. Te Deum / Lully & Charpentier z zespołem Le Poème Harmonique (dyr. Vincent Dumestre) oraz motety Bacha (dyr. Fabio Bonizzoni) dla wytwórni Alpha, a także Koncert fortepianowy f-moll Chopina i Symfonia niedokończona Schuberta (Klimsiak / Adamus) dla AviMusic.

W maju 2018 orkiestra Capelli Cracoviensis rozpoczęła 6-letni projekt „Haydn – wszystkie symfonie 2018-2023” obejmujący koncerty oraz nagrania na żywo.

Capella Cracoviensis zrealizowała sceniczne wersje oper: Amadigi di Gaula Händla, Wesele Figara Mozarta czy Orfeusz i Eurydyka Glucka, a także sceniczne projekty specjalne: madrygały Monteverdiego w barze mlecznym, pieśni chóralne Mendelssohna w lesie, Sen Nocy Letniej Mendelssohna z udziałem dzieci z dysfunkcjami wzroku w roli aktorów, czy karaoke sakralne MOZART Requiem w reżyserii Cezarego Tomaszewskiego.

Capella Cracoviensis powstała w 1970 roku z inicjatywy ówczesnego dyrektora Filharmonii Krakowskiej Jerzego Katlewicza, który dzieło tworzenia przy instytucji zespołu specjalizującego się w wykonywaniu muzyki dawnej powierzył Stanisławowi Gałońskiemu. Z biegiem lat Capella Cracoviensis usamodzielniła się organizacyjnie, grając różnorodny repertuar od średniowiecza po prawykonania muzyki współczesnej. Od listopada 2008 roku dyrektorem naczelnym i artystycznym Capelli Cracoviensis jest Jan Tomasz Adamus.

JAN TOMASZ ADAMUS - dyrygent, organista, klawesynista, kreator kultury; studiował w Krakowie i Amsterdamie, był wieloletnim wykładowcą Akademii Muzycznej we Wrocławiu. Od 2008 roku jest dyrektorem naczelnym i artystycznym instytucji kultury Capella Cracoviensis – krakowskiego chóru kameralnego oraz grającej na historycznych instrumentach orkiestry, z którymi wystąpił na wielu znaczących festiwalach i w renomowanych salach koncertowych: Concertgebouw Amsterdam, Theater an der Wien, Haydn Festspiele Brühl, Festiwal Muzyki Polskiej, sala NOSPR, SWR Festspiele Schwetzingen, Bachfest Leipzig, Händel Festspiele Halle. Dokonał wielu nagrań płytowych obejmujących solowy repertuar organowy, dawną muzykę polską, opery barokowe oraz romantyzm na historycznych instrumentach (Chopin, Schubert, Moniuszko).Koncert w ramach Opera Rara / Opera Sacra II.